• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شخصیت حضرت معصومه(س)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




از مقام عصمت که (تنها مخصوص چهارده تن می‌باشد و از زنان تنها حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها دارای این مقام می‌باشد) بگذریم، حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها از جمله زنانی است که می‌توان ادعا کرد که تالی‌تلو معصوم(ع) است. زنان اندکی ظرفیت آن را داشتند که بیشترین بهره را از فروغ جاودان الهی و نور ولایت، دریافت کنند و بتوانند درجات خود را در کمالات معنوی، تا نزدیک‌ترین جایگاه به معصومان علیهم‌السلام، بسان حضرت زینب کبری و حضرت معصومه علیهماالسلام
[۱] حکیمی، محمد،‌حضرت معصومه و شهر قم، معاصر، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چاپ دوم، ۱۳۷۶، ص ۴۱.
ارتقاء دهند.
بنا به مقتضای عبارت معروف «أهل البیت أدری بما فی البیت»، اهل خانه درباره آنچه که در خانه می‌گذرد، بیشتر از دیگران می‌دانند؛ بهتر است آن بانوی بزرگ را از زبان امامان معصوم علیهم‌السّلام بشناسیم. امام صادق علیه‌السلام فرمود: خدا حرمی دارد و آن مکه است، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله حرمی دارد و آن مدینه است، امیرالمؤمنین علیه‌السلام حرمی دارد و آن کوفه است... بهشت هشت در دارد که سه تای آن از قم است؛ در این شهر زنی از فرزندان من از دنیا می‌رود، نام او فاطمه دختر موسی علیه‌السلام است و با شفاعت او همه شیعیان من روانه بهشت می‌شوند.
[۲] قمی، عباس، سفینة البحار، ج ۲، ص ۳۷۶.




۲.۱ - کانون توجه معصومین(ع)

شهر قم مدفن تعداد زیادی از امام‌زادگان است و هر کدم دارای مقامات بس والایی هستند، اما ائمه علیهم‌السّلام تنها از اهمیت شخصیت و زیارت دختر موسی بن جعفر سلام‌الله‌علیها سخن گفته‌اند. این خود نشانگر عظمت معنوی این بانوی بزرگ است.

۲.۲ - زیارت‌نامه مخصوص

یکی دیگر از نشانه‌های شخصیت آن حضرت، داشتن زیارت‌نامه مخصوص بسان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و امامان علیهم‌السّلام است، در حالی که در آرامگاه‌های دیگر امام‌زادگان به طور معمول خواندن فاتحه مرسوم است.

چند نکته در زمینه شخصیت آن بانوی بزرگ در خورد توجه است:
۱. مسافرت ایشان پس از هجرت اجباری برادر بزرگوارش امام رضا علیه‌السلام به ایران به جهت دیدار با برادر صورت گرفت. اما آنگونه که مورخان نوشته‌اند این مسافرت به سرانجام نرسید و حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها با رسیدن به ساوه بیمار شد و دستور داد او را به قم ببرند و در همین شهر بود که جان را به جان آفرین تسلیم کرد.
[۳] قمی‌، عباس، همان، ص ۳۷۶؛ حکیمی، محمد، حضرت معصومه و شهر قم، معاصر، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چاپ دوم، ۱۳۷۶، ص ۴۱ ۴۰.
حرکت آن حضرت از مدینه به سمت ایران با این مسیر طولانی و به جان خریدن همه سختی‌های مسافرت مخصوصاً خطراتی که از ناحیه حکومت مأمون ایشان را تهدید می‌کرد حاکی از شخصیت سیاسی و اجتماعی این بانوی بزرگ است.
۲. در این مسافرت آن گاه که مریض شد و از دست‌یابی به امام رضا علیه‌السلام مأیوس شد، با توجه به آگاهی او از موقعیت آینده قم و مرکزیت فرهنگی آن دستور داد او را به قم ببرند تا پس از پرواز روح بلندش به سوی ملکوت، حرم بهشت‌گونه‌اش مأمن عاشقان اهل‌بیت علیهم‌السّلام قرار گیرد. این تصمیم یعنی دستور برای رسیدن به قم ، حاکی از داشتن دید فرهنگی دختر موسی بن جعفر سلام‌الله‌علیها است. در این راستا وقتی زندگی‌نامه آن حضرت را مطالعه می‌کنیم در می‌یابیم که یکی از القاب مشهور آن حضرت «محدثه»
[۴] محمدحسون؛ ام علی مشکور، اعلام النساء المومنات، انتشارات اسوه، چاپ اول، ۱۴۱۱ ه. ق، ص ۵۷۷.
است. وی روایاتی را از اجداد طاهرینش نقل کرده، همچنین جمعی از ارباب علم حدیث از او نقل حدیث کرده‌اند؛ از آن جمله می‌توان به روایتی که آن حضرت در سلسله سند هست و به خبر مسلسل به فواطم
[۵] قمی، عباس، همان، واژه شیع و فطم.
مشهور شده اشاره کرد:
بکر بن احمد قصری از فاطمه دختر امام رضا علیه‌السلام و او از فاطمه (حضرت معصومه) و زینب و ام‌کلثوم دختران امام کاظم علیه‌السلام و آنان از فاطمه دختر امام صادق علیه‌السلام روایت کرده‌اند و سند این حدیث به حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها می‌رسد که فرمود: آیا فراموش کرده‌اید فرمایش رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله را در روز عید غدیر که فرمود: «من کنت مولاه فعلی مولاه».
[۶] شافعی، شمس الدین محمد، اسنی المطالب، مکتبه الامام امیرالمؤمنین، اصفهان، ص ۵۰.

و همچنین روایت دیگری با همین سلسله سند که به حدیث معراج مربوط است.
[۷] مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، داراحیاء التراث العربی، بیروت، ج ۶۵، ص ۷۶، ح ۱۳۶.



پایگاه اینترنتی اندیشه قم    
------------------------------------------

۱. ↑ حکیمی، محمد،‌حضرت معصومه و شهر قم، معاصر، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چاپ دوم، ۱۳۷۶، ص ۴۱.
۲. ↑ قمی، عباس، سفینة البحار، ج ۲، ص ۳۷۶.
۳. ↑ قمی‌، عباس، همان، ص ۳۷۶؛ حکیمی، محمد، حضرت معصومه و شهر قم، معاصر، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چاپ دوم، ۱۳۷۶، ص ۴۱ ۴۰.
۴. ↑ محمدحسون؛ ام علی مشکور، اعلام النساء المومنات، انتشارات اسوه، چاپ اول، ۱۴۱۱ ه. ق، ص ۵۷۷.
۵. ↑ قمی، عباس، همان، واژه شیع و فطم.
۶. ↑ شافعی، شمس الدین محمد، اسنی المطالب، مکتبه الامام امیرالمؤمنین، اصفهان، ص ۵۰.
۷. ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، داراحیاء التراث العربی، بیروت، ج ۶۵، ص ۷۶، ح ۱۳۶.
جعبه ابزار