شرایط برائت عقلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شرایط برائت عقلی، امور لازم در اجرای اصل برائت عقلی می باشد.
شرایط برائت عقلی، مقابل
شرایط برائت شرعی بوده و به شرایطی گفته میشود که بدون وجود آنها، این
اصل جاری نمیگردد.
مشهور اصولیون معتقدند یکی از این شرایط، بررسی و جستوجو از وجود دلیل است. بنابراین،
عقل در صورتی به
برائت حکم میکند که بیان و دلیلی از سوی
شارع درباره مورد مشکوک به
مکلف نرسیده باشد و اگر مکلف به مظان وجود دلیل هم چون کتاب «
وسائل الشیعه » و سایر
جوامع روایی که نسبت به وجود دلیل در آنها ظن وجود دارد رجوع کرد و دلیلی بر الزام به آن نیافت، عقل حکم میکند عقاب بر آن،
عقاب بلا بیان و قبیح است.
در کتاب «
کفایة الاصول » آمده است:«و اما البرائة العقلیة فلا یجوز اجراؤها الا بعد الفحص و الیاس عن الظفر بالحجة علی التکلیف، لما مرت الاشارة الیه من عدم استقلال العقل بها الا بعدهما».
فرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «شرایط برائت عقلی».