• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شکر ماده‌ای شیرین

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



شکر ماده‏ای شیرین است، که از برخی گیاهان استخراج می‌شود. در قدیم شکر از نیشکر استخراج می‌شد و منظور روایات هم این شکر است. از عنوان یاد شده در بابهای صلات، صوم، حج و اطعمه و اشربه سخن گفته‏اند.




هرچند امروزه از چغندر قند نیز شکر می‏گیرند، لیکن در گذشته شکر از نیشکر- که به عربی «قصب السکر» می‏گفتند- گرفته می‏شد. مراد از آن در روایات نیز همین نوع شکر است. این ماده غذایی در گذشته به لحاظ مراتب تصفیه آن دارای انواعی از سرخ و سفید و سلیمانی و طبرزد و غیر آن بود. به گفته برخی، شکر قبل از آنکه تصفیه شود، شکر سرخ و چون دوباره پخته و تصفیه گردد و در ظرفی ریخته شود که درد آن جدا گردد، شکر سلیمانی و اگر سه بار پخته و صاف و دُرد آن جدا شود، قند مکرر نامیده می‏شود که اکثر، نوع سفت قند مکرر را شکر طبرزد نامند. برخی گفته‏اند: در پخت سوم، اگر به مقدار یک دهم شیر تازه بیفزایند و بجوشانند تا سفت شود، آن را طبرزد گویند.
[۱] تحفه حکیم مؤمن، ص۱۴۹-۱۵۰.

بعضی، شکر طبرزد را به شکر سفید تعریف کرده‏اند.
[۲] مجمع البحرین ج۳، ص۳۷۶




در برخی روایات، خوردن شکر همراه با آب خنک برای مداوای تب سفارش شده است. همچنین در روایات، از شکر به عنوان غذایی سودمند یاد شده و نوع طبرزد آن دوای بلغم و نوع سلیمانی‏اش دوای بیماری وبا معرفی شده است.
[۴] الکافی (کلینی) ج۶، ص۳۳۳.




بنابر آنچه در روایات آمده، خوردن شکر، بویژه قبل از خوابیدن مستحب است.
افطار کردن روزه با شکر مستحب است.
[۷] تکمیل مشارق الشموس، ص۴۴۴.

همچنین مستحب است کسی که برای نماز عید فطر می‏رود، اولین غذایی که می‏خورد خرما، مویز و یا شکر باشد.
[۹] ذکری الشیعة ج۴، ص۱۷۶.

بر مسافر مستحب است هنگام سفر جز سفر زیارتی امام حسین علیه السّلام- نیکوترین و بهترین توشه را بردار که شکر از آن جمله است.


 
۱. تحفه حکیم مؤمن، ص۱۴۹-۱۵۰.
۲. مجمع البحرین ج۳، ص۳۷۶
۳. مستدرک سفینة البحار ج۵، ص۸۳.    
۴. الکافی (کلینی) ج۶، ص۳۳۳.
۵. وسائل الشیعة ج۲۵، ص۱۰۴-۱۰۶.    
۶. وسائل الشیعة ج۱۰، ص۱۵۶.    
۷. تکمیل مشارق الشموس، ص۴۴۴.
۸. الحدائق الناضرة ج۱۰، ص۲۷۳-۲۷۴.    
۹. ذکری الشیعة ج۴، ص۱۷۶.
۱۰. وسائل الشیعة ج۱۱، ص۴۲۳.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۷۰۵.    




جعبه ابزار