صفت قلقله
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صفت قلقله: رها شدن
صداى حرف از مخرج آن در حال
سکون است؛ واز
صفات فرعى حروف می باشد.
قلقله در لغت به معناى جنبش و تحریک،
و در اصطلاح
علم تجوید عبارت است از: "رها شدن صداى
حرف از مخرجش در حال سکون". و به وسیله این صفت،
کسره ضعیف و یا در برخى جاها هنگام تلفظ،
فتحه ظاهر خواهد شد، مانند تلفظ "باً در کلمه سبحان که
ساکن است، ولى به وسیله صفت قلقله اندکى
مکسور خوانده مى شود.
قلقله بر دو قسم است،
قلقله صغرا،
قلقله کبرا.
اگر حرف قلقله در میان کلمه باشد آن را قلقله صغرا گویند، مانند: "سبحان"
و اگر حرف قلقله در آخر کلمه باشد آن را قلقله کبرا نامند، مانند: "باب ". قلقله کبرا از قلقله صغرا قوى تر و محکم تر است، زیرا قلقله آن آشکارتر از زمانى است که حرف قلقله در وسط کلمه باشد.
علت پدید آمدن صفت قلقله را اجتماع دو صفت
جهر و شدت در یک حرف مى دانند چون با داشتن
صفت شدت هنگام سکون، جهر حرف کاملاً متوقف مى شود و حرف در مخرج خود کاملاً محبوس مى ماند، و لذا تنها راه تلفظ حرف، تحریک آن و آزاد نمودن
مخرج حرف است تا حرف، ادا شده و به گوش شنونده برسد.نیز ر.ک: حروف قلقله
پور فرزیب مولایی، ابراهیم، تجویدجامع، ص۵۳.
بیگلری، حسن، سرالبیان فى علوم القرآن، ص۱۷۱-۱۷۲ .
خرمشاهی، بهاء الدین، دانش نامه قرآن وقرآن پژوهى، ج۲، ص۱۳۷۶.
جمعی از محققان، التجوید، ص۲۰.
فاضل گروسی، عبد الحسین، تجویداستدلالى، ص۱۵۱-۱۵۲.
موسوی بلده، محسن، حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم، ج۲، ص۵۸
حبیبی، ابوطالب، آموزش تجوید، ص۳۰.
محیسن، محمدسالم، الرائدفى تجویدالقرآن، ص۴۹.
مرکزاطلاعات ومدارک اسلامی.
