طواف نساء (خام)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طواف نساء: از واجبات حج و عمره مفرده.
از واجبات حج؛ اعم از تمتع قِران و افراد و نيز عمره مفرده بر حاجى و عمره گزار؛ اعم از مرد و زن، بالغ و غير بالغ و خنثى و اخته، طواف نسا است.طواف نسا در عمره تمتع واجب نيست؛ هرچند از برخى وجوب آن در عمره تمتع نيز نقل شده است
[۱] مراد از وجوب طواف نسا بر نابالغ، ثبوت آن بر عهده او است؛ به گونه‌اى كه اگر آن را ترك كند، پس از بلوغ، زن يا مرد بر او حرام خواهد بود تا آنكه خود يا نايبش آن را به جا آورد.
[۲] حاجى يا عمره گزار كه با احرام، زن بر او حرام شده بود، با به جا آوردن طواف نسا زن بر او حلال مى‌شود.
[۳] طواف نسا از لحاظ شرايط و كيفيت و نماز طواف و نيز احكام همچون طواف حج و عمره است
[۴] .
جايگاه طواف نسا بعد از سعى است و تقديم آن بر سعى و نيز وقوفين جايز نيست و در صورت تقديم بايد آن را پس از سعى اعاده كند
[۵] مگر آنكه تقديم از روى فراموشى و يا به قول مشهور از روى عذر و ضرورت، مانند بيم زن از حيض شدن باشد.
[۶] آيا تقديم از روى جهل، حكم تقديم از روى فراموشى را دارد يا حكم كسى را كه از روى علم و عمد آن را مقدم داشته است؟ مسئله اختلافى است.
[۷] قول دوم به اكثر فقها نسبت داده شده است.
[۸] برخى قدما مقدم داشتن طواف نسا، حتى از روى عذر و ضرورت را نيز جايز ندانسته‌اند.
[۹] طواف نسا از اركان حج و عمره به شمار نمى‌رود؛ از اين رو، ترك آن موجب بطلان حج و عمره نمى‌شود؛ بلكه به جا آوردن آن بر ترك كننده واجب است و تا آن را به جا نياورد زن بر او حرام خواهد بود؛ چنان كه زن نيز اگر آن را انجام ندهد، مرد بر او حرام است.
[۱۰] كسى كه بدون به جا آوردن طواف نسا به وطن بازگشته، آيا واجب است به مكّه باز گردد و آن را به جا آورد و در صورت عدم قدرت بر آن يا دشوار بودن بازگشت، نايب بگيرد يا اينكه گرفتن نايب مطلقاً، حتى در صورت دشوار نبودن بازگشت، جايز مى‌باشد؟ مسئله اختلافى است. البته اگر ترك از روى فراموشى باشد، جواز نيابت مطلقا به مشهور نسبت داده شده است.
[۱۱] در اينكه طواف وداع ( طواف وداع) از طواف نسا كفايت مى‌كند يا نه، اختلاف است. مشهور كافى نمى‌دانند؛ ليكن برخى مطلقا كافى دانسته
[۱۲] و برخى ديگر تنها در صورت فراموشى طواف نسا آن را كافى دانسته‌اند.
[۱۳] كسى كه طواف نسا را انجام نداده و مرده است، ولىّ او آن را انجام مى‌دهد.
[۱۴] محصور براى بيرون آمدن از احرام، واجب است قربانى و سپس تقصير كند و با تقصير، همه محرمات احرام جز زن بر او حلال مى‌شود. زن نيز پس از به جا آوردن حج و طواف نسا در سال آينده حلال مى‌گردد؛ اما اگر حج او استحبابى باشد، به قول مشهور براى طواف نسا نايب مى‌گيرد و با انجام دادن آن توسط نايب، زن نيز بر او حلال مى‌شود
[۱۵] .
هرگاه محرم پنج شوط از طواف نسا را به جا آورد و پس از آن با همسرش آميزش كند، كفاره بر او واجب نمى‌شود و پس از غسل، طواف را به اتمام مى‌رساند.
[۱۶] برخى، ملاك را گذشتن از نصف دانسته‌اند. بنابر اين، با به جا آوردن چهار دور كفّاره ساقط مى‌شود.
[۱۷] برخى قدما مطلقا كفاره را ثابت دانسته‌اند.
[۱۸] كفاره آميزش قبل از پنج يا چهار دور و يا اتمام طواف نسا ـ بنابر اختلاف ديدگاهها ـ يك شتر مى‌باشد.
[۱۹] در صورت ترك طواف نسا آيا تنها استمتاع از زن بر شخص حرام است يا آنچه از زن در حال احرام بر او حرام شده بود، مانند عقد ازدواج و شهادت بر آن نيز حرام خواهد بود؟ مسئله اختلافى است. چنان كه بنابر قول نخست، در اينكه همه استمتاعات حتى بوسيدن و لمس كردن حرام است يا تنها آميزش، اختلاف مى‌باشد.
[۲۰] [۲۱] الروضة البهية، ج۲، ص۲۵۸.
[۲۲] الروضة البهية، ج۲، ص۲۵۸.
[۲۳] مناسك حج مراجع، ج۱، ص۴۴۵ م۱۱۸۲.
[۲۴] مستند الشيعة، ج۱۳، ص۲۰.
[۲۵] مستند الشيعة، ج۱۳، ص۲۰ ـ ۲۱.
[۲۶] كشف اللثام، ج۵، ص۴۸۸؛ مستند الشيعة، ج۱۳، ص۲۲ ـ ۲۳؛ جواهر الكلام، ج۱۹، ص۳۹۴.
[۲۷] مسالك الافهام، ج۲، ص۳۵۳؛ مستند الشيعة، ج۱۳، ص۲۲ ـ ۲۳.
[۲۸] رياض المسائل، ج۷، ص۸۰.
[۲۹] كتاب السرائر، ج۱، ص۵۷۵.
[۳۰] مستند الشيعة، ج۱۳، ص۲۳ ـ ۲۵.
[۳۱] مستند الشيعة، ج۱۳، ص۲۵ ـ ۲۶؛ جواهر الكلام، ج۱۹، ص۳۸۷ ـ ۳۹۰.
[۳۲] كتاب الحج، محقق داماد، ج۳ ، ص۵۵۲ ـ ۵۵۵.
[۳۳] مناسك حج وعمره، بهجت، ج۱، ص۱۷۸.
[۳۴] مستند الشيعة، ج۱۳، ص۲۸؛ جواهر الكلام، ج۱۹، ص۳۹۰.
[۳۵] مستند الشيعة، ج۱۳، ص۱۴۷ ـ ۱۵۰؛ جواهر الكلام، ج۲۰، ص۱۴۲ ـ ۱۴۸.
[۳۶] جواهر الكلام، ج۲۰، ص۳۷۶۱۷. المبسوط، ج۱، ص۳۳۷؛ مختلف الشيعة، ج۴، ص۱۶۰ ـ ۱۶۱؛ مستند الشيعة، ج۱۳، ص۲۴۷ ـ ۲۴۹.
[۳۷] كتاب السرائر، ج۱، ص۵۵۲.
[۳۸] مستند الشيعة، ج۱۳، ص۲۴۷.
[۳۹] مناسك حج مراجع، ج۱، ص۴۴۵ ـ ۴۴۶ م ۱۱۸۲؛ المعتمد فى شرح المناسك، ج۵، ص۳۵۷.
