• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبد مناف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: بنی عبدمناف.


عبد مَناف (به فتح میم) از واژگان نهج البلاغه يكى از اجداد رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) نسل او را بنى‌عبدمناف گويند كه شامل قريش است. این کلمه دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



عبد مَناف: يكى از اجداد رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) نسل او را بنى‌عبدمناف گويند كه شامل قريش است.


امام علی (صلوات‌الله‌علیه) در جنگ جمل وقتى كه به جنازه طلحه رسيد فرمود: «لَقَدْ أَصْبَحَ أَبُو مُحَمَّد بِهذَا الْمَكانِ غَرِيباً! أَما وَ اللهِ لَقَدْ كَنْتُ أَكْرَهُ أَنْ تَكُونَ قُرَيْشٌ قَتْلَى تَحْتَ بُطُونِ الْكَواكِبِ! أَدْرَكْتُ وَ تْرِي مِنْ بَنِي عَبْدِ مَناف، وَ أَفْلَتَتْنِي أَعْيانُ بَنِي جُمَحَ» «يعنى من خون و انتقام خويش را از بنی‌عبدمناف گرفتم امّا بزرگان بنی‌جمح از دست من در رفتند.» (عدّه‌اى از آن‌ها در ركاب عایشه بودند كه جان سالم به در بردند.) (شرح‌های خطبه: )
معاویه به حضرت نوشته بود، ما بنى‌عبدمناف هستيم، امام در جواب نوشت: «وَ أَمّا قَوْلُكَ: إِنّا بَنُو عَبْدِ مَناف، فَكَذلِكَ نَحْنُ، وَ لكِنْ لَيْسَ أُمَيَّةُ كَهاشِمَ، وَ لاَ حَرْبٌ كَعَبْدِ الْمُطَّلِبِ، وَ لاَ أَبُوسُفْيانَ كَأَبِي طالِب.» (و اما اين كه گفته‌اى: «ما همه فرزندان عبد مناف هستيم» بلى چنين است! امّا «امیّه» چون «هاشم» و «حرب» چون «عبدالمطلّب» و «ابوسفیان» مانند «ابوطالب» نخواهند بود و هرگز مهاجران چون اسيران آزاد شده نيستند.) (شرح‌های خطبه: )


این کلمه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۸۰.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۱۲۶.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۳۳، خطبه ۲۱۸.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۲۹، خطبه ۲۱۴.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۳۷، خطبه ۲۱۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۲۷، خطبه ۲۱۹.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۸، ص۲۹۰.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۱۸۶.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۲۳.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۰۱، نامه ۱۷.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۹، نامه ۱۷.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۷۵، نامه ۱۷.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۵.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۶۷.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۷۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۲۱۶.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۲۵۸.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۱۸.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۳۳، خطبه ۲۱۸.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۰۱، نامه ۱۷.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه،برگرفته از مقاله «عبد مناف»، ج۲، ص۱۰۸۰.    






جعبه ابزار