• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالرحیم رهنما

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عبدالرحیم رهنما فرزند حاج میرزاعلی محمد در شیراز متولد شد، وی مردی روشنفکر و آزادی‌خواه بود و یکی از قضات مشهور دوران مشروطیت به حساب می‌آید.



"عبدالرحیم رهنما" فرزند "حاج میرزا علی‌محمد" معروف به "ملاباشی" در سال ۱۲۵۲ش در شیراز به دنیا آمد. ‌تحصیلات خود را در دارالعلم شیراز به اتمام رساند و در ادبیات فارسی و علوم معقول و منقول و فقه اسلامی و علم اصول تسلط پیدا کرد. ‌
[۱] مرسلوند، حسن، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، تهران، الهام، ۱۳۶۹، ص۳۵۲.



عبدالرحیم مردی روشنفکر و آزادی‌خواه بود و به واسطه روحیه آزادی طلبی خود در سال ۱۳۲۵ ق در صدر مشروطیت "روزنامه رهنما" را تاسیس کرد
[۲] صدر‌هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران، تهران، کمال، ۱۳۲۷، ج۲، ص۳۳۷.
که اولین شماره آن در ۲۶ جمادی الثانی ۱۳۲۵ق در تهران منتشر شد. ‌


پس از برقراری مشروطیت از طرف "وزارت عدلیه" به همراه "شیخ‌الملک شهابی" مامور تاسیس دادگستری در فارس شد. ‌عبدالرحیم رهنما در زمان پادشاهی دیکتاتوری "محمدعلی‌شاه" عبدالرحیم رهنما به انتشار "روزنامه رهنما" همت گماشت و به نشر مبانی آزادی و بیان حقایق اقدام نمود. ‌رهنما در اواخر دیکتاتوری که از دادگستری جز نامی باقی نمانده بود، به واسطه ایمان به استقلال قضایی و تحت نفوذ واقع نشدن و حکم به حق از طرف وزیر وقت منتظر خدمت شده و چند سال آخر عمر خود را در انتظار خدمت به سر برد
[۳] صدر‌هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران، تهران، کمال، ۱۳۲۷، ج۲، ص۳۳۷.
با این‌که بعد از سی سال خدمت قضایی در فارس و کرمان و خوزستان و آذربایجان و تهران از حیث معیشت سخت در مضیقه بود، حاضر به قبول قضاوت فرمایشی نشد. ‌


روزنامه رهنما در جمادی الاخر ۱۳۲۵ق شروع به انتشار نمود و بعد از آنکه قریب یک سال؛ یعنی تا تاریخ ۵ ربیع الاول ۱۳۲۶ انتشار یافت بواسطه روز استبداد صغیر به تعطیلی کشیده شد و اداره‌اش از طرف مستبدین و سرباز "سیلاخوری" به تاراج رفت و مدیرش مدتی پنهان و متواری بود. ‌


رهنما بعد از فتح تهران و عزل"محمدعلی‌شاه" تصمیم داشت دوباره "روزنامه رهنما" را منتشر کند؛ ولی به اصرار "شیخ‌الملک" برای تشکیل "عدلیه فارس" از طرف وزارت عدلیه مامور فارس شد و تا آخر عمر صادقانه به خدمت قضایی مشغول بود و از اجرای قصد خود بازماند. ‌البته لازم به ذکر است، پس از شهریور ۱۳۲۰ توسط "مهدی رهنما" فرزند عبدالرحیم رهنما مجددا این روزنامه منتشر شد. ‌
[۴] مرسلوند، حسن، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، تهران، الهام، ۱۳۶۹، ص۳۵۲.
رهنما در سال ۱۳۱۱ش رییس استیناف آذربایجان تبریز بوده است. ‌
[۵] صدر‌هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران، تهران، کمال، ۱۳۲۷، ج۲، ص۳۳۷.



عبدالرحیم رهنما در سال ۱۳۲۱ش در ۶۹ سالگی در تهران درگذشت. ‌
[۶] بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، تهران، زوار، ۱۳۵۷، ج۶، ص۱۴۳.



۱. مرسلوند، حسن، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، تهران، الهام، ۱۳۶۹، ص۳۵۲.
۲. صدر‌هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران، تهران، کمال، ۱۳۲۷، ج۲، ص۳۳۷.
۳. صدر‌هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران، تهران، کمال، ۱۳۲۷، ج۲، ص۳۳۷.
۴. مرسلوند، حسن، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، تهران، الهام، ۱۳۶۹، ص۳۵۲.
۵. صدر‌هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران، تهران، کمال، ۱۳۲۷، ج۲، ص۳۳۷.
۶. بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، تهران، زوار، ۱۳۵۷، ج۶، ص۱۴۳.



سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «عبدالرحیم رهنما»، تاریخ بازیابی۹۵/۵/۲۰.    



جعبه ابزار