• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عرض (خام)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عَرض: پهنا؛ مقابل طول.
از آن به مناسبت در بابهاى طهارت، اطعمه و اشربه و قصاص سخن گفته‌اند.
به قول مشهور، به آبى كه عرض، طول و عمق آن، هر كدام سه وجب و نيم باشد، آب كر گويند.[۱]    
حدّ واجب شستن صورت در وضو از جهت پهنا مقدارى است كه بين انگشت شصت و وسط قرار مى‌گيرد [۲]    .
به قول مشهور، در وضو در مسح سر و پا از جهت عرض، مسماى مسح ـ هرچند به اندازه يك انگشت ـ كفايت مى‌كند؛ ليكن مستحب است مسح سر با سه انگشت بسته و مسح پا با كف دست صورت گيرد.[۳]    
مقدار واجب در عرض و طول ازار، از اجزاى واجب كفن آن است كه بدن را ـ هرچند با دوختن ـ بپوشاند؛ ليكن مستحب است عرض آن به گونه‌اى باشد كه يك طرف آن روى طرف ديگر قرار گيرد و طولش نيز به اندازه‌اى باشد كه بتوان از جانب سر و پا آن را بست.[۴]     برخى مقدار يادشده در طول و عرض را واجب دانسته‌اند.[۵]    
از آداب خاك سپارى ميّت زن، گذاشتن جنازه در سمت قبله و سپس داخل كردن آن به صورت عرضى است.[۶]    
از آداب مسواك زدن، مسواك زدن دندانها به صورت عرضى است.[۷]     به قول مشهور، در قصاص جراحت رعايت برابرى جراحت تنها از جهت طول و عرض آن لازم است؛ ليكن از جهت عمق لازم نيست.[۸]     برخى همسانى از جهت عمق را نيز تا حدّ ممكن لازم دانسته‌اند.[۹]    
[۱۰]     جواهر الكلام، ج۱، ص۱۷۲ ـ ۱۷۳.
[۱۱]     جواهر الكلام، ج۲، ص۱۳۸.
[۱۲]     الحدائق الناضرة، ج۲، ص۲۹۴؛ جواهر الكلام، ج۲، ص۱۷۰ ـ ۱۷۳؛ جواهر الكلام، ج۲، ص۲۱۱ ـ ۲۱۴؛ العروة الوثقى، ج۱، ص۳۶۴ ـ ۳۶۶.
[۱۳]     الروضة البهية، ج۱، ص۴۱۵؛ جواهر الكلام، ج۴، ص۱۶۷؛
[۱۴]     رياض المسائل، ج۲، ص۱۷۰.
[۱۵]     العروة الوثقى، ج۲، ص۱۱۹؛ جواهر الكلام، ج۴، ص۲۸۳.
[۱۶]     منتهى المطلب، ج۱، ص۲۹۰؛ جامع المقاصد، ج۱، ص۲۲۸.
[۱۷]     مسالك الافهام، ج۱۵، ص۲۷۲.
[۱۸]     مهذب الاحكام، ج۲۹، ص۱۰.



جعبه ابزار