• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

علت هجرت پیامبر اکرم به مدینه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: هجرت، پیامبر اکرم، مکه، مدینه.

پرسش: ‌علت هجرت پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به مدینه چه بود؟

پاسخ: هجرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) چند علت دارد، از جمله: آزار و اذیت کفار قریش، حفظ جان پیامبر، تبلیغ دین برای حفظ آن و دیگر اینکه، پیامبر سیزده سال در مکه بودند و هرچه که باید در مکه به دست می‌آمد، به دست آمده بود. مکه دیگر جایی برای پیشرفت اسلام نداشت. اگر اسلام تنها در مکه می‌ماند، تنها معدود مسلمانان این شهر بودند که پیرو این دین می‌شدند که ممکن بود با گذشت زمان، اثری از آنان نیز باقی نماند.



حضور پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و پیروان حضرت در مکه، با اذیت و آزار، شکنجه، تهدید و... همراه بود. عموم مسلمانان شرایط سخت و طاقت‌فرسایی را تحمل می‌کردند. در سال دهم بعثت،‌ اندکی پس از خارج شدن بنی‌هاشم از شعب، ابوطالب از دنیا رفتند و به دنبال آن بود که فشار قریش بر مسلمانان افزایش یافت.


از مهم‌ترین رویکردهای تبلیغی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، گسترش دین در میان شهرها و قبایل دیگر بود و در همین راستا مسافرتی به شهر طائف نیز داشتند.
یکی از نقاطی که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برای تبلیغ دین، توجه خاصی به آن داشت، شهر یثرب بود. حضرت شش تن از اهالی این شهر را در عقبه مکه به اسلام فرا خواند و از ایشان خواست تا او را یاری کنند و ایشان نیز پذیرفتند. در نهایت و پس از عقبه اولی و عقبه ثانی و فرستادن مبلغ اسلامی به مدینه، محیط مدینه برای هجرت آماده شد. لذا هجرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) چند علت دارد که در ذیل به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

۲.۱ - آزار و اذیت کفار قریش‌

اگر در حادثه هجرت پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) درست بیندیشیم به این نکته برخورد می‌کنیم که یکی از علت‌های هجرت پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از مکه به مدینه، آزار و اذیت کفار قریش‌ بود. گرفتاری‌ها و دشواری‌هایی که مشرکان در سر راه مسلمانان ایجاد می‌کردند روز به روز افزایش می‌یافت؛ از این‌رو پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به مسلمانان رخصت داد به مدینه هجرت کنند. مسلمانان به مدینه رفتند و در خانه‌های انصار ساکن شدند. مسلمانان مدینه مهاجران را پناه دادند و یاریشان کردند و میان خود و آنان مساوات برقرار نمودند.
[۶] امین عاملی‌، سید محسن، سیره معصومان‌ (ترجمه اعیان الشیعة)، ج‌۱، ص۷۸، مترجم، حجتی کرمانی‌، علی، تهران، سروش‌، چاپ دوم‌، ۱۳۷۶ش.


۲.۲ - حفظ جان پیامبر

پیامبر در شبی این هجرت را آغاز کرد که قریش تصمیم به قتل او داشتند و ظاهر امر چنین است که اگر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نمی‌رفت، در آن‌جا کشته می‌شد.

۲.۳ - عدم پیشرفت دین در مکه

پیامبر سیزده سال در مکه بود و هرچه که باید در مکه به دست می‌آمد، به دست آمده بود. مکه دیگر جایی برای پیشرفت اسلام نداشت. اگر اسلام تنها در مکه می‌ماند، تنها معدود مسلمانان این شهر بودند که پیرو این دین می‌شدند که ممکن بود با گذشت زمان، اثری از آنان نیز باقی نماند.
حفظ جان پیامبر، تبلیغ دین برای حفظ آن،

۲.۴ - تبلیغ دین برای حفظ آن

اسلام به دنبال گسترش بود. هجرت پیامبر در واقع برای حفظ اسلام و مسلمانان بود و حتی می‌توان گفت، نجات اسلام در گرو هجرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) خلاصه شده بود.


۱. ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، ج۱، ص۱۵۰، نجف، المطبعة الحیدریة.    
۲. ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله‌، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۴، ص۱۸۲۵، تحقیق، البجاوی، علی محمد، بیروت، دار الجیل، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.    
۳. مقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، ج‌۴، ص۱۵۴ – ۱۵۵، بور سعید، مکتبة الثقافة الدینیة، بی‌تا.    
۴. مقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، ج‌۴، ص۱۵۵، بور سعید، مکتبة الثقافة الدینیة، بی‌تا.    
۵. ر. ک:بیعت اهالی مدینه با پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در عقبه اول و دوم، ۵۵۷۱.    
۶. امین عاملی‌، سید محسن، سیره معصومان‌ (ترجمه اعیان الشیعة)، ج‌۱، ص۷۸، مترجم، حجتی کرمانی‌، علی، تهران، سروش‌، چاپ دوم‌، ۱۳۷۶ش.
۷. انفال/سوره۸، آیه۳۰.    



سایت اسلام کوئست، برگرفته از مقاله "علت هجرت پیامبر گرامی اسلام(ص) به مدینه چه بود؟"، تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۲/۰۹.    


رده‌های این صفحه : پیامبر اکرم | مدینه | هجرت پیامبر




جعبه ابزار