• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عمر بن رسلان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


عُمر بن رَسْلان بن نصیر بن صالح، ابوحَفص سراج‌الدین محدث، حافظ، فقیه و قاضی بود.


وی در ۷۲۴، در بُلْقِینه مصر زاده شد و مقدمات علوم را در همان‌جا آموخت، سپس به قاهره رفت و از استادانی چون تقی‌الدین سُبکی (متوفی ۷۸۶)، ابوحیّان غَرناطی (متوفی ۷۴۵) و ابن عقیل (متوفی ۷۶۹) در ادبیات، فقه و حدیث بهره جست و اجازه روایت و فتوا دریافت کرد.

سراج الدین، فهمی دقیق و حافظه‌ای قوی داشت؛ داماد ابن عقیل و جانشین او در منصب قضا بود، همچنین در مدارس و جامع‌های مصر درس می‌گفت.
[۱] محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۵ ۸۶، قاهره (بی تا).    
[۲] عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۳۲۹، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.    
[۳] عمررضا کحّاله، معجم المؤمنین، ج۷، ص۲۸۴، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).    
ابن خلدون او را شیخ‌الاسلام شافعیان در مصر و از بزرگترین علمای عصر خود شمرده است.
[۴] ابن خلدون، المقدمه، ج۲، ص۵۴۶، تونس ۱۹۸۴.


سراج‌الدین در ۸۰۵ در قاهره درگذشت و در مدرسه‌ای که نزدیک خانه‌اش ساخته بود، مدفون شد. این مدرسه مقبره خانوادگی است و عده‌ای از فرزندان و نوادگانش که بیش‌تر آنان قاضی و متولیان برخی از اوقاف مصر بوده‌اند، در آن مدفون‌اند.
[۵] محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۹، قاهره (بی تا).    


از آثار اوست: ترتیب الاقسام علی مذهب الاِمام در فقه؛ تصحیح المنهاج شرح منهاج الطالبین محیی الدین نَوَوی در فقه؛ شعب الایمان، حاشیه بر تفسیر کشّاف، مجموعه فتاوی؛ العرف الشَذّی علی جامع الترمذی در حدیث که ناتمام است
[۶] عمررضا کحّاله، معجم المؤمنین، ج۷، ص۲۸۴، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).    
[۷] اسماعیل بغدادی، هدیه العارفین، ج۱، صستون ۷۹۲، ج ۱ـ۲، در حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج ۵ ـ ۶، بیروت ۱۴۱۰ /۱۹۹۰.
[۸] عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۳۲۹، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.    
[۹] خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۵، ص۴۶، بیروت ۱۹۸۶.
و محاسن الاصطلاح.
[۱۰] محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۸:محاسن الاصلاح، قاهره (بی تا).    
[۱۱] خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۵، ص۴۶، بیروت ۱۹۸۶.


از شاگردان مشهور سراج‌الدین، ولی‌الدین عراقی (۷۶۲ـ ۸۴۵)، حافظ برهان الدین حلبی معروف به قُوف (۷۵۳ـ۸۴۱) و تقی‌الدین مَقریزی (۷۶۶ـ۸۴۵) بوده‌اند.
[۱۲] ابن تغری بردی، المنهل الصافی، ج۱، ص۴۵، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
[۱۳] ابن تغری بردی، المنهل الصافی، ج۱، ص۱۵۱، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
[۱۴] ابن تغری بردی، المنهل الصافی، ج۱، ص۳۳۲، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
[۱۵] ابن تغری بردی، المنهل الصافی، ج۲، ص۱۸، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    


۱. ↑ محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۵ ۸۶، قاهره (بی تا).    
۲. ↑ عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۳۲۹، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.    
۳. ↑ عمررضا کحّاله، معجم المؤمنین، ج۷، ص۲۸۴، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).    
۴. ↑ ابن خلدون، المقدمه، ج۲، ص۵۴۶، تونس ۱۹۸۴.
۵. ↑ محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۹، قاهره (بی تا).    
۶. ↑ عمررضا کحّاله، معجم المؤمنین، ج۷، ص۲۸۴، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).    
۷. ↑ اسماعیل بغدادی، هدیه العارفین، ج۱، صستون ۷۹۲، ج ۱ـ۲، در حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج ۵ ـ ۶، بیروت ۱۴۱۰ /۱۹۹۰.
۸. ↑ عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۳۲۹، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.    
۹. ↑ خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۵، ص۴۶، بیروت ۱۹۸۶.
۱۰. ↑ محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۸:محاسن الاصلاح، قاهره (بی تا).    
۱۱. ↑ خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۵، ص۴۶، بیروت ۱۹۸۶.
۱۲. ↑ ابن تغری بردی، المنهل الصافی، ج۱، ص۴۵، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
۱۳. ↑ ابن تغری بردی، المنهل الصافی، ج۱، ص۱۵۱، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
۱۴. ↑ ابن تغری بردی، المنهل الصافی، ج۱، ص۳۳۲، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
۱۵. ↑ ابن تغری بردی، المنهل الصافی، ج۲، ص۱۸، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    


دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بلقینی»، شماره۱۷۳۳.    


رده‌های این صفحه : تراجم | خاندان بلقینی | علمای اهل سنت | علمای قرن نهم | علمای قرن هشتم
جعبه ابزار