• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَنِید (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عَنِيد
مقالات مرتبط: عنید (مفردات‌قرآن).

عَنِيد:(كُلُّ جَبَّارٍ عَنيدٍ)
كلمه‌ «عَنِيد» در اصل از «عِند» (بر وزن رِند) به معناى سمت و ناحيه است و در اين‌جا به معناى انحراف و گرايش به غير راه حق آمده است. و از مادّه‌ «عناد» به معناى تكبر، خودپسندى و عدم تسليم در برابر حق است، و به گفته بعضى، به آن نوع مخالفت و دشمنى گفته مى‌شود كه آگاهانه صورت مى‌گيرد، يعنى انسان حقانيت چيزى را درک كند و با آن به مخالفت برخيزد، و «ولید» در سوره‌ مدثّر مصداق روشن اين معنا بود.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با عَنِيد:

۱.۱ - آیه ۱۵ سوره ابراهیم

(وَ اسْتَفْتَحُواْ وَ خَابَ كُلُّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ) (و آن‌ها از خدا تقاضاى فتح و پيروزى بر کفّار كردند؛ و سرانجام هر گردنكش حق ستيزى نوميد و نابود شد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: استفتاح ، فتح و پيروزى خواستن، و خيبه نااميد شدن و زيان كردن و هلاكت است، عنيد هم مانند معاند به معناى لجوج است. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )

۱.۲ - آیه۲۴ سوره ق

(أَلْقِيَا فِي جَهَنَّمَ كُلَّ كَفَّارٍ عَنِيدٍ) (خداوند فرمان مى‌دهد: هر کافر حق ستيزى را در دوزخ افكنيد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه كفار - به فتح كاف- اسم مبالغه از كفر و به معناى بسيار كفرانگر است. و كلمه عنيد به معناى معاند حق است كه از در عناد حق را مسخره مى‌كند. كلمه معتدى به معناى كسى است كه از حد خود تجاوز و از حق تخطى كند. كلمه مريب به معناى كسى است كه داراى شک است، و يا كسى است كه مردم را به شک مى‌اندازد، و در آيه كه صحبت از قيامت است مردم را در امر قیامت به شک مى‌اندازد. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )

۱.۳ - آیه ۱۶ سوره مدثر

(كَلَّا إِنَّهُ كَانَ لِآيَاتِنَا عَنِيدًا) (هرگز. چنين نخواهد شد؛ چرا كه او نسبت به آیات ما دشمنى مى‌ورزد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه كلا او را در اين طمع و توقع رد مى‌كند، و جمله‌(إِنَّهُ كانَ) علت اين ردع را بيان نموده مى‌فهماند براى اين گفتيم كلا كه او به آیات ما عناد مى‌ورزد. كلمه عنيد به معناى معاندى است كه به عناد خود و آن‌چه دارد مباهات هم مى‌كند. بعضى‌ گفته‌اند: وليد بن مغيره بعد از نزول اين آيات رفته رفته مال و اولاد خود را از دست داد تا در آخر خودش هم هلاک شد. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. إبراهیم/سوره۱۴، آیه۱۵.    
۲. ق/سوره۵۰، آیه۲۴.    
۳. مدثر/سوره۷۴، آیه۱۶.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۹۰.    
۵. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۰۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۰، ص۳۲۸.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۲۷۸.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۲۲۹.    
۹. إبراهیم/سوره۱۴، آیه۱۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۵۷.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۷.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۵.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۱۴.    
۱۴. اطبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۷۴.    
۱۵. ق/سوره۵۰، آیه۲۴.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۱۹.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۲۵.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۳۵۱.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۲۶۶.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۲۰.    
۲۱. مدثر/سوره۷۴، آیه۱۶.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۷۵.    
۲۳. آلوسی، شهاب الدین، تفسیر روح المعانی، ج۲۹، ص۱۲۲.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۳۵.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۶.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۶۵.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۸۵.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه‌، بر گرفته از مقاله «عَنِید»، ص۳۸۹.    






جعبه ابزار