عَهد اللّه (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَهد اللّه:
(وَ أَوْفُواْ بِعَهْدِ اللّهِ) عَهد اللّه: گرچه مفسران در معنى
«عهد اللّٰه» تفسيرهاى متعددى ذكر كرده‌اند، ولى ظاهر اين است كه منظور از آن پيمان‌هايى است كه مردم با
خدا مى‌بندند (و بديهى است كه پيمان با پيامبر او نيز پيمان با اوست). بنابراين هرگونه عهد الهى و بيعت در طريق
ایمان و
جهاد و غير آن را شامل مى‌شود.
بلكه با توجه به اين كه تكاليف تشريعى كه وسيله
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌السلام) اعلام مى‌شود همواره با يک نوع عهد الهى ضمنى همراه است و تكاليف عقلى كه به خاطر اعطاى
عقل و هوش و خرد و استعداد نيز با چنين معاهده ضمنى توأم مى‌باشد، همه در اين پيمان وسيع و
عهد اللّٰه داخل خواهند بود.
بنابراين با توجه به معنى وسيع
عهد و پيمان، مى‌بينيم كه اين واژه هم شامل عهدهاى خصوصى در ميان افراد در رابطه با مسائل اقتصادى و كسب و كار و زناشويى و امثال آن مى‌شود و هم شامل عهد و پيمان‌هايى كه در ميان ملت‌ها و حكومت‌ها انجام مى‌پذيرد و از آن بالاتر شامل پيمان‌هاى الهى و رهبران آسمانى نسبت به امّت‌ها و امّت‌ها نسبت به آن‌ها نيز مى‌شود.
به موردی از کاربرد
عَهد اللّه در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ أَوْفُواْ بِعَهْدِ اللّهِ إِذَا عَاهَدتُّمْ وَ لاَ تَنقُضُواْ الأَيْمَانَ بَعْدَ تَوْكِيدِهَا وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلًا إِنَّ اللّهَ يَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ) (و هنگامى كه با خدا عهد بستيد، به عهد او وفا كنيد و سوگندها را بعد از محكم ساختن نشكنيد، در حالى كه خدا را ضامن بر سوگند خود قرار داده‌ايد. به يقين خداوند از آنچه انجام مى‌دهيد، آگاه است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: در مفردات گفته: عهد به معناى حفظ چيزى و مراعات آن حالا بعد حال است و پيمانى را كه مراعاتش لازم باشد عهد مى‌گويند، آن گاه اضافه كرده است: معناى اينكه مى‌گويند فلانى به فلانى عهد داد اين است كه عهدى به او داده و او را به حفظ آن سفارش كرده است.
و ظاهر اينكه عهد را به سوى اللَّه اضافه كرده و فرموده:
عهد اللَّه اين است كه مراد از آن، عهدى باشد كه شخص آن را با خدا بسته باشد، نه هر عهدى و نظير اين حرف در نقض يمين يعنى سوگندشكنى خواهد آمد.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عَهد اللّه»، ج۳، ص۲۷۴.
