• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فضح (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




فَضْح (به فتح فاء و سکون ضاد) از واژگان قرآن کریم به معنای رسوا كردن و عیب كسى را آشكار كردن می‌باشد. اين كلمه در کلام حضرت لوط (علیه‌السّلام) با قومش به‌ کار رفته و فقط يكبار در قرآن آمده است.



فَضْح: رسوا كردن و عیب كسى را آشكار كردن است. «فَضَحَهُ‌: كَشَفَ مَساوِيَهُ».


(قالَ إِنَّ هؤُلاءِ ضَيْفِي فَلا تَفْضَحُونِ‌) اين كلام لوط (علیه‌السّلام) است نسبت به قوم خويش در حمايت ميهمانانش كه فرشته بودند. فضيحت در اينجا به معنى الزام عيب و عار است، كه اگر آنها به ميهمانان لوط جسارت می‌كردند براى آن حضرت عيبى بود، يعنى: «گفت: اينها میهمان من‌اند، مرا رسوا نكنيد». لذا طبرسی (رحمه‌اللّه) آن را الزام عار معنى كرده، و در مصباح فضيحت را عيب گفته است.


اين كلمه فقط يكبار در قرآن آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۸۲.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۹۹.    
۳. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۱، ص۳۹۱.    
۴. ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۵۰۹.    
۵. حجر/سوره۱۵، آیه۶۸.    
۶. طبرسی، مجمع البیان، ج۶، ص۵۲۶.    
۷. فیومی، احمد بن محمد، مصباح المنیر، ص۴۷۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "فضح"، ج۵، ص۱۸۲.    






جعبه ابزار