• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فقد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




فَقْد (به فتح فاء و سکون قاف) از واژگان نهج البلاغه به معنای گم شدن و غائب شدن است. موارد زيادى از آن در «نهج البلاغه» آمده است



فَقْد به معنای گم شدن و غائب شدن است.
راغب گفته: فَقْد نبودن شى‌ء است بعد از بودن آن، و آن از عدم، اخص است كه عدم به چيزى كه اصلا به وجود نيامده نيز گفته می‌شود.
تَفَقُّد (به فتح تاء و فاء و تشدید و ضم قاف) آن است كه در حال غيبت چيزى، از آن جويا شويم.


امیرالمومنین (علیه‌السلام) دو بار فرموده است: «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی» «پيش از آنكه مرا از دست بدهيد هر چه مى‌خواهيد از من بپرسيد.» (شرح‌های خطبه: )
در جای دیگر اینطور میفرمایند: «وَ لَوْ قَدْ فَقَدْتُمُونِی وَ نَزَلَتْ بِکُمْ کَرَائِهُ الْأُمُورِ ... لَأَطْرَقَ کَثِیرٌ مِنَ السَّائِلِینَ وَ فَشِلَ کَثِیرٌ مِنَ الْمَسْئُولِینَ» «اگر مرا از دست بدهيد و جريانها پيش آيد كسى را پيدا نخواهيد كرده سئوال كنندگان لال و سؤال شدگان ضعيف خواهند بود» همه اينها در «علم» گذشت. (شرح‌های خطبه: )


از این ماده چند مورد در «نهج» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۲۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۱.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۲۱.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۱.    
۵. النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۲۱.    
۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۴۳۶، خطبه۱۸۹.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۱۵۳، خطبه۱۸۴.    
۸. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۸۰، خطبه۱۸۹.    
۹. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۷، خطبه۱۸۹.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۳۶.    
۱۱. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۴۸.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۲۸۴.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۷۱.    
۱۴. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۰۶.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۱۰، خطبه۹۲.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۱، ص۱۸۳، خطبه۹۱.    
۱۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۷، خطبه۹۳.    
۱۸. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۷، خطبه۹۳.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۳.    
۲۰. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۴۴.    
۲۱. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۸.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۲۲۴.    
۲۳. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۹۵.    
۲۴. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۴۶.    
۲۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۰۹، خطبه۹۲.    
۲۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۱۰۶، خطبه۴۵.    



بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فقد »، ج۲، ص۸۲۳.    






جعبه ابزار