فور (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فَوْر (به فتح فاء و سکون واو) از
واژگان قرآن کریم به معنای
جوشیدن و غليان است. این واژه در فوران
آتش و غليان ديك و بر انگيخته شدن
غضب به كار می‌رود.
فَوْر:
جوشیدن و غليان است.
راغب قيد شدّت را بر آن افزوده است و گويد: آن در
آتش و ديك و
غضب گفته می‌شود، يعنى: در فوران آتش و غليان ديك و بر انگيخته شدن غضب به كار می‌رود.
(حَتَّى إِذا جاءَ أَمْرُنا وَ فارَ التَّنُّورُ قُلْنَا احْمِلْ فِيها مِنْ كُلٍّ زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ) «تا چون امر ما آمد و
تنور فوران كرد، (آب از آن جوشيد) گفتيم در آن
کشتی از هر نوع يك جفت سوار كن».
(إِذا أُلْقُوا فِيها سَمِعُوا لَها شَهِيقاً وَ هِيَ تَفُورُ) «چون در
جهنّم انداخته شوند
صفیر آن را می‌شنوند و می‌جوشد و فوران می‌كند».
(بَلى إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا وَ يَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هذا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ ...) در
المیزان آمده فور به معنى غليان است، سپس به طور
استعاره در سرعت و
عجله بكار رفته و در كاری كه مهلت ندارد استعمال شده است.
آیه ظاهرا راجع به جريان
بدر است، كه
رسول خدا (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) به اصحابش فرمود: «بلى، اگر
صبر كنيد و
تقوی داشته باشيد و دشمنان به اين زودى بر شما بتازند پروردگارتان به شما كمك می‌كند». ممكن است فور در آيه به معنى هيجان و خروج
کفّار باشد، يعنى: اگر در اين هيجان و خروجشان بر شما بتازند.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "فور"، ج۵، ص۲۱۰-۲۱۱.
