• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قد - به تشدید دال (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


دیگر کاربردها: قد (ابهام‌زدایی).
مقالات مرتبط: عناوین قاموس قرآن (جلد ۵).

قَدّ (به فتح قاف و تشدید دال) از واژگان قرآن کریم به معنای پاره کردن از طول است. از مشتقات این واژه در آیات قرآن قِدَد (به کسر قاف و فتح دال) جمع قِدَّة به معناى قطعه و تكّه است.


قَدّ:
[۱] قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۴۶.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۵۷.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۲۴.    
پاره کردن از طول است.
طبرسی فرموده: «الْقَدُّ شقّ الشّى‌ء طولا».
[۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۴۶.    
[۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۲۰۰.    
راغب به جاى شقّ قطع گفته است.
[۶] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۵۷.    
پس معناى «قَدَّهُ‌ بنصفين» آنست كه آن را از طول بريد و دو تكّه كرد.

(وَ اسْتَبَقَا الْبابَ وَ قَدَّتْ‌ قَمِيصَهُ مِنْ دُبُرٍ ...)
[۷] یوسف/سوره۱۲، آیه۲۵.    
«به طرف در سبقت كردند و زن پيراهن یوسف را از پس پاره كرد».
[۸] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۱۴۰.    
[۹] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۱۹۱.    
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۴۷.    
[۱۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۲۰۰.    


۲.۱ - قدد

(وَ أَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَ مِنَّا دُونَ ذلِكَ كُنَّا طَرائِقَ‌ قِدَداً)
[۱۲] جنّ/سوره۷۲، آیه۱۱.    
(و اين‌كه در ميان ما، افرادى صالح و افرادى غيرصالحند؛ و ما گروه‌هاى متفاوتى هستيم)
[۱۳] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۲.    
«قِدَد» بر وزن عِنَب جمع قِدَّة است به معنى قطعه و تكّه، طرايق جمع طريقه است به معنى راه.
[۱۴] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۵۷.    
[۱۵] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۲۵.    

توصيف طرائق با قِدَد براى آنست كه هر طريقه از طريقه ديگر مقدود و مقطوع است. ظاهرا لفظ «ذوى» از طرائق حذف شده و تقدير آن «ذوى طرائق» است، يعنى: «بعضى از ما نيكوكاران و بعضى غير از آنها يا پائين‌تر از آنهاست اهل طريقه‌هاى مختلفيم».
[۱۶] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۴۴.    
[۱۷] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۶۸.    
[۱۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۵۹.    
[۱۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۳۸۲.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۴۶.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۵۷.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۲۴.    
۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۴۶.    
۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۲۰۰.    
۶. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۵۷.    
۷. ↑ یوسف/سوره۱۲، آیه۲۵.    
۸. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۱۴۰.    
۹. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۱۹۱.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۴۷.    
۱۱. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۲۰۰.    
۱۲. ↑ جنّ/سوره۷۲، آیه۱۱.    
۱۳. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۲.    
۱۴. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۵۷.    
۱۵. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۲۵.    
۱۶. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۴۴.    
۱۷. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۶۸.    
۱۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۵۹.    
۱۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۳۸۲.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "قدّ"، ج۵، ص۲۴۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره جن | واژه شناسی واژگان سوره یوسف
جعبه ابزار