لایَحِیقُ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لايَحِيقُ:(وَلا يَحيقُ الْمَكْرُ السَّيِّئُ) جمله
«لايَحِيقُ» از مادّه
«حاق» به معناى «نازل نمى‌شود، اصابت نمى‌كند و احاطه نمى‌يابد»
مى‌باشد، اشاره به اين‌كه حيله‌گری‌ها ممكن است موقتاً دامن ديگران را بگيرد، ولى، سرانجام به سراغ صاحب آن مى‌آيد، او را در برابر خلق خدا رسوا و بينوا، و در پيشگاه الهى شرمسار مى‌كند، همان سرنوشت شومى كه
مشركان «
مكّه» پيدا كردند.
({{(آیه):اسْتِكْبَارًا فِي الْأَرْضِ وَ مَكْرَ السَّيِّئِ وَ لَا يَحِيقُ الْمَكْرُ السَّيِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ فَهَلْ يَنظُرُونَ إِلَّا سُنَّتَ الْأَوَّلِينَ فَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَبْدِيلًا وَ لَن تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَحْوِيلًا) (اين‌ها همه به خاطر استكبار در زمين و نيرنگ‌هاى بدشان بود؛ و نيرنگ بد تنها دامان صاحبانش را مى‌گيرد؛ آيا آن‌ها چيزى جز سنّت پيشينيان و عذاب‌هاى دردناک الهى را انتظار دارند؟! هرگز براى سنّت
خدا تبديلى نخواهى يافت، و هرگز براى سنّت الهى دگرگونى نمى‌يابى.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: در معناى كلمه يحيق گفته: يعنى نازل نمى‌شود و نمى‌رسد مكر مگر به خود صاحب مكر. و بعضى گفته‌اند: كلمه يحيق در اصل يحق بوده است كه يكى از دو قاف آن مبدل به ياء شده، مانند كلمه زل كه به زال قلب مى‌شود، و لذا در آيه فازلهما بعضى فازالهما نيز خوانده‌اند، و بر همين قياس است ذم و ذام.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مكارم شيرازى، ناصر، لغات در تفسير نمونه، بر گرفته از مقاله «لايَحِيقُ»، ص۴۷۸.
