لوّامه (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لوّامه: (وَ لا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ) «لوّامه» از مادّه «
لَوم» صيغه مبالغه است
و به معناى «بسيار ملامت كننده» مى‌باشد.
(وَ لَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ) (و سوگند به نفس ملامتگر و وجدان بيدار كه رستاخيز حق است!))
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: و منظور از نفس لوامه نفس
مؤمن است، كه همواره در دنيا او را به خاطر گناهانش و سرپيچى از اطاعت خدا ملامت مى‌كند، و در روز
قيامت سودش مى‌رساند.
بعضى
گفته‌اند: منظور از نفس لوامه جان آدمى است، چه
انسان مؤمن صالح، و چه انسان كافر فاجر، براى اينكه هر دوى اين جان‌ها آدمى را در قيامت ملامت مى‌كنند، نفس كافر، كافر را ملامت مى‌كند، به خاطر اينكه كفر و فجورش، و نفس مؤمن، مؤمن را ملامت مى‌كند، به خاطر كمى اطاعتش، و اينكه در صدد بر نيامد خيرى بيشتر كسب كند.
بعضى گفته‌اند: مراد از نفس لوامه تنها نفس كافر است كه در قيامت او را به خاطر كفر و معصيتى كه در دنيا مرتكب شده ملامت مى‌كند، هم چنان كه فرمود:
(وَ أَسَرُّوا النَّدامَةَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذابَ)، كه البته براى هر يک از اين اقوال وجهى است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مكارم شيرازى، ناصر، لغات در تفسير نمونه، بر گرفته از مقاله «لوّامه»، ص۴۸۹.
