لَنُبَیِّتَنَّهُ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَنُبَيِّتَنَّهُ: (بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ) «لَنُبَيِّتَنَّهُ» از مادّه «
تَبْييت» به معناى شبيخون زدن و حمله غافلگيرانه شبانه است،
اين تعبير نشان مى‌دهد كه آن‌ها در عين حال از طرفداران صالح بيم داشتند و از قوم و قبيله‌اش وحشت مى‌كردند، لذا براى اين كه به مقصود خود برسند و در عين حال گرفتار خشم طرفداران او نشوند، ناچار نقشه حمله شبانه را طرح و تبانى كردند كه هر گاه به سراغ آن‌ها بيايند- چون مخالفت آن‌ها با
صالح (عليه‌السلام) از قبل معلوم بود- متفقاً سوگند ياد كنند: در اين برنامه مطلقاً دخالتى نداشته و حتى شاهد و ناظر صحنه هم نبوده‌اند!
(قَالُوا تَقَاسَمُوا بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ وَ أَهْلَهُ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِ مَا شَهِدْنَا مَهْلِكَ أَهْلِهِ وَ إِنَّا لَصَادِقُونَ) (آن‌ها گفتند: «بياييد به
خدا هم قسم شويد كه بر او
[۶] و خانواده‌اش شبيخون مى‌زنيم و آن‌ها را به قتل مى‌رسانيم؛ سپس به ولىِّ دَمْ او مى‌گوييم: ما هرگز از هلاكت خانواده او خبر نداشتيم و در اين گفتار خود راستگو هستيم.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه تقاسم به معناى شركت در سوگند است. و كلمه تبييت، به معناى سوء قصد در شب است. و كلمه اهل به معناى آن كسى است كه: يک خانه، او و مثل او را در خود جمع مى‌كند و يا خويشاوندى و يا دين آنان را جمع مى‌نمايد، (پس اهل خانه و اهل دين و اهل بيت، به معناى كسانى است كه يک خانه و يک دين و يک دودمان آن‌ها را با هم جمع كند) و شايد مراد از أهله در آيه مورد بحث، همسر و فرزندان باشد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مكارم شيرازى، ناصر، لغات در تفسير نمونه، بر گرفته از مقاله «لَنُبَیِّتَنَّهُ»، ص۴۸۷.
