لِیُعْجِزَهُ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لِيُعْجِزَهُ: (مَا كَانَ اللَّهُ لِيُعْجِزَهُ) جمله
«لِيُعْجِزَهُ» همان گونه كه قبلًا گفته‌ايم: از مادّه «
اعجاز» به معناى ناتوان ساختن است
و به همين علت، در بسيارى از موارد، به معناى گريختن از قلمرو قدرت يا دست نيافتن بر كسى آمده است.
(أَوَ لَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَ كَانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَ مَا كَانَ اللَّهُ لِيُعْجِزَهُ مِن شَيْءٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَ لَا فِي الْأَرْضِ إِنَّهُ كَانَ عَلِيمًا قَدِيرًا) (آيا آنان در
زمین نگشتند تا ببينند عاقبت كسانى كه پيش از آن‌ها بودند چگونه بود؟! همان‌ها كه از اينان نيرومندتر بودند؛ نه چيزى در
آسمان‌ها و نه چيزى در زمين از حوزه قدرت او بيرون نخواهد رفت؛ به يقين او دانا و تواناست.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اين آيه تتمه بيان است، تا
مشرکین مکه را بيشتر انذار و تخويف كرده باشد، و حاصل معنايش اين است كه: پس اينان بايد از
خدا بترسند، و بايد به او
ایمان بياورند، و با او نيرنگ نكنند، و آياتش را تكذيب ننمايند، كه سنت خدا در اين باره همان عذاب است، هم چنان كه ماجراى امت‌هاى گذشته كه چگونه خدا هلاكشان كرد و عذابشان نمود، بر اين سنت شهادت مى‌دهد، زيرا با اينكه آن امت‌ها از اين مشركين قوى‌تر بودند، نتوانستند خدا را عاجز كنند، چون در همه آسمان‌ها و زمين چيزى و كسى نيست كه با نيرو و يا نيرنگ خود خدا را عاجز كند، زيرا او عليم على الاطلاق است، غفلت و جهل در او راه ندارد تا دشمن، او را در حال غفلت و جهل فريب دهد، و نيز او قادر على الاطلاق است و چيزى تاب مقاومت با او را ندارد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «لِیُعْجِزَهُ»، ص۴۹۱.
