• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مؤمنان و بهداشت (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



طهارت در مقابل پلیدی می آید و پلیدی یعنی حالت و وصفی که طبایع از هر چیزی که دارای آن حالت و وصف است از روی نفرت دوری می‌کنند، خداوند در آیات قرآن کریم مؤمنان را به دوری از پلیدی تشویق می فرماید.



خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید، اهل ایمان ، موظف به دوری جستن از پلیدیها می باشند: «یـایها الذین ءامنوا انما الخمر والمیسر والانصاب والازلـم رجس من عمل الشیطـن فاجتنبوه...» ای کسانی که ایمان آورده‌اید شراب و قمار و بتها و ازلام (که یکنوع بخت آزمائی بوده) پلیدند و از عمل شیطانند... .

۱.۱ - معنای رجس و رجاست

«رجس» (به کسر را) بنابرآنچه راغب در مفردات خود گفته مانند نجس هر چیز پلیدی را گویند، و اما رجاست (به فتح را) به معنای وصف پلیدی است، مانند نجاست و قذارت که عبارتند از پلیدی یعنی حالت و وصفی که طبایع از هر چیزی که دارای آن حالت و وصف است از روی نفرت دوری می‌کنند، و پلید بودن اینهایی که در آیه ذکر شده است از همین جهت است که مشتمل بر وصفی است که فطرت انسانی نزدیکی به آن را برای خاطر آن وصفش جایز نمی‌داند، چون که در آن هیچ خاصیت و اثری که در سعادتش دخیل باشد و احتمال دهد که روزی آن خاصیت از آن پلیدی جدا شود، نمی‌بیند، کما اینکه چه بسا آیه شریفه «یسئلونک عن الخمر و المیسر قل فیهما اثم کبیر و منافع للناس و اثمهما اکبر من نفعهما» هم اشاره به این معنا داشته باشد، چون بطور مطلق گناه خمر و میسر را بر نفع آنها غلبه داده، و هیچ زمانی را استثنا نکرده، و شاید از همین جهت پلیدی‌های مذکور را به عمل شیطان نسبت داده، و کسی را با شیطان شریک در آنها نکرده، چه اگر در آنها جهت خیری بود لابد از ناحیه غیر شیطان بود، و آن غیر شیطان با شیطان شریک می‌شد.


در آیات زیادی بیان فرموده که اعمال شیطان نظیر اعمال ما نیست بلکه تماسش با انسان و اعمال انسان از راه تسویل و وسوسه و اغواء است یعنی در قلب او القاآتی می‌کند و در نتیجه او را گمراه می‌سازد، اعمال شیطان به تصرف و القا در دلها است، از این راه است که انسان را به ضلالت دعوت می‌کند.
پس از آنچه گفته شد این معنا به خوبی روشن گردید که : رجس و شیطانی بودن شراب و سایر مذکورات در آیه از این جهت است که اینها کار آدمی را به ارتکاب اعمال زشتی که مخصوص به شیطانست می‌کشانند، و شیطان هم جز این کاری ندارد که وسوسه‌های خود را در دلها راه داده و دلها را گمراه کند، و از همین جهت در آیه مورد بحث آنها را رجس نامیده.


۱. مائده/سوره۵، آیه۹۰.    
۲. مفردات، راغب اصفهانی، ج۱، ص۱۸۸.    
۳. بقره/سوره۲، آیه۲۱۹.    
۴. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبائی، ج۶، ص۱۷۷.    
۵. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۵، ص۷۲.    
۶. تفسیر صافی، فیض کاشانی، ج۲، ص۸۲- ۸۳.    
۷. مجمع البیان، شیخ طبرسی، ج۳، ص۴۱۰.    
۸. نور الثقلین، شیخ حویزی، ج۱، ص۶۶۸.    
۹. الدر المنثور، سیوطی، ج۳، ص۱۷۱.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «مؤمنان و بهداشت».    



جعبه ابزار