• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مجرای قاعده الجمع خام

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مورد صلاحیت دار برای جمع دلالی و عرفی است.



مجرای قاعدة الجمع، جایی است که تعارض میان دو دلیل، بدوی و غیر مستقر می‌باشد؛ به بیان دیگر، تعارض میان دو دلیل، ظاهری و صوری است و مجتهد به کمک جمع دلالی و عرفی، تعارض میان آن دو را از بین می‌برد.
مواردی که در آن جمع عرفی صورت می‌گیرد عبارت است از:
۱. جایی که یکی از دو دلیل، نص و دیگری ظاهر می‌باشد؛ برای مثال، مثلا یکی خاص یا مقید و دیگری عام یا مطلق می‌باشد؛ در این جا جمع بین آن دو به این است که به خاص یا مقید عمل شود؛
۲. جایی که یکی از دو دلیل، ظاهر و دیگری اظهر می‌باشد؛ در این جا دومی بر اولی مقدم می‌گردد؛
۳. جایی که یکی از دو دلیل، حاکم و دیگری محکوم یا یکی وارد و دیگری مورود می‌باشد؛ در این جا حاکم و وارد بر محکوم و مورود مقدم می‌گردد؛
۴. جایی که هر دو دلیل از نظر ظهور مساوی می‌باشند، اما از نظر عرف ، هر یک از دو دلیل نشان دهنده تصرف در دلیل دیگر می‌باشد؛ در این جا جمع بین آن دو به این است که در هر دو دلیل تصرف گردد.
[۳] ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ص (۱۷۵-۱۷۴).



۱. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۱۹۳.    
۲. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۲، ص۲۱۱.    
۳. ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ص (۱۷۵-۱۷۴).



فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «مجرای قاعده الجمع».



جعبه ابزار