محروم (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محروم: (لِلسَّآئِلِ وَ الْمَحْرُومِ) «محروم» از مادّه «
حَرام» است و تفاوت ميان «سائل» و
«محروم» اين است: «سائل» كسى است كه حاجت خود را مى‌گويد و تقاضا مى‌كند، و
«محروم» كسى است كه شرم و حيا مانع تقاضاى او است.
در حديثى از
امام صادق (عليه‌السلام) آمده است: «محروم كسى است كه زحمت در كسب و كار مى‌كشد، ولى زندگى او پيچيده شده است». اين حديث نيز مناسب تفسيرى است كه ذكر شده؛ زيرا چنين اشخاصى كمتر روى سؤال دارند.
(لِّلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ) (براى سائل و محروم)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: بعضى از مفسرين حق معلوم را به زكات واجب تفسير كرده‌اند. و در حديثى از امام صادق (ع) آمده كه حق معلوم زكات نيست، بلكه مقدار معلومى است كه به فقرا انفاق مى‌كنند، و سائل به معناى فقيرى است كه از گدايى و سؤال عفت دارد، و سياق آيه خالى از تاييد اين حديث نيست، براى اينكه زكات مواردى معين دارد، و منحصر در سائل و محروم نيست.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مكارم شيرازى، ناصر، لغات در تفسير نمونه، بر گرفته از مقاله «محروم»، ص۵۰۹.
