محکم مطلق خام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
به
آیات دارای معنای روشن از همه جهات، و فاقد هر گونه
تشابه میگویند.
آیات محکم به «محکم مطلق» و «
محکم من وجه » تقسیم شده است. محکم مطلق به آیهای میگویند که از همه جهات
محکم باشد و هیچ گونه تشابهی در آن نباشد. توضیح آن که حقیقت
قرآن همچون نور و
وجود ، دارای مراتب تشکیکی است و سلسله مراتب طولی و عرضی دارد؛ به گونهای که ممکن است آیهای نسبت به آیه دیگر محکم باشد؛ اما همان آیه از بعضی جهات و نسبت به آیهای دیگر متشابه باشد. و ممکن است یک آیه از یک جهت محکم و از جهتی دیگر متشابه باشد.
علامه طباطبایی رحمةاللهعلیه نیز نسبی بودن محکم و
متشابه را پذیرفته، میفرماید: ما در قرآن
متشابه مطلق نداریم؛ ولی محذوری از وجود محکم مطلق نیست.
به نظر
محیی الدین عربی ، جمله «لااله الا الله» مادر و مرجع همه محکمات است.
استاد
جوادی آملی میفرماید: گویا آیه (لیس کمثله شیء)
محکم مطلق است که عنوان «
ام الکتاب » بر آن اطلاق میشود، و مادر و مرجع دیگر
محکمات است.
عناوین مرتبط:
محکم من وجه.
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «محکم مطلق».