مذاکره امام حسین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مذاکره
امام حسین (علیه‌السلام) و پذیرش شرایط دشمن به عنوان راه حلی برای زمان فعلی دارای موافقین و مخالفینی است. استدلال موافقین این است که امام با
عمر سعد در شرایط بغرنج مذاکره نموده و شرایط وی را پذیرفته است بنابراین پذیرش شرایط دشمن در شرایط خاص و بغرنج برای ما نیز جایز است. اما مخالفین می‌گویند: گزارش تاریخی دیگری وجود دارد که اصلا امام با کسی مذاکره نکرده است. بنابراین با وجود دو گزارش متعارض، یا هر دو روایت کنار گذاشته می‌شود و یا در نهایت گزارش دوست امام، مبنی بر عدم مذاکره و گفتگوی امام، باید بر روایت دشمن امام، مبنی بر مذاکره امام با عمر سعد مقدم شود.
حسن روحانی و
سروش محلاتی از موافقین مذاکره امام حسین و پذیرش شرایط دشمن به عنوان راه حلی برای زمان فعلی هستند.
سایت آیت‌الله ناصر مکارم‌شیرازی با مطلبی که بر روی سایت ایشان منتشر شده،
محمدحسین رجبی‌دوانی در مصاحبه ای که با تسنیم داشتند،
محمدعلی بیگی در مطلبی که برای تسنیم ارسال کردند
و
محمد جعفری در مقاله ای که برای رسانیوز فرستادند با این موضوع مخالفت کردند.
استدلال آقای سروش محلاتی را می‌توان به شکل زیر بیان کرد:
۱. امام حسین ••••• با عمر سعد مذاکره کرد( أنهما كانا التقيا مرارا ثلاثا أو أربعا)
۲. مذاکره با عمر سعد ••••• در شرایط خاص و بغرنج بود (عده کمی در مقابل عده کثیر و بدون آب)
۳. در شرایط خاص و بغرنج ••••• شرایط دشمن توسط امام پذیرفته شد ( أن نسيره إِلَى أي ثغر من ثغور الْمُسْلِمِينَ .... أن يأتي يَزِيد أَمِير الْمُؤْمِنِينَ فيضع يده فِي يده ....)
نتیجه: امام حسین ••••• شرایط دشمن را (در شرایط خاص و بغرنج) پذیرفتند. (مطابق نامه عمر بن سعد)
۴. پذیرش شرایط دشمن در شرایط خاص و بغرنج ••••• جزو سیره معصومین است.
۵. سیره معصومین ••••• بیانگر جواز است.
نتیجه: پذیرش شرایط دشمن در شرایط خاص و بغرنج ••••• جایز است.
گزارش عقبة بن سمعان و گزارش عمر سعد، ••••• دو گزارش متعارض هستند.
در تعارض دو گزارش ••••• هر دو ساقط می شوند.
نتیجه: گزارش عقبه بن سمعان و گزارش عمر سعد ••••• هر دو ساقط می شوند (و قابل استناد نیستند)
نظر آقای سروش محلاتی این است که گزارش عمر سعد با گزارش عقبة السمعان تعارض ندارد چون:
۱- گزارش عقبه می گوید ••••• «از امام حسین نشنیدم که حضرت فرموده باشد ...»
۲- نشنیدن از امام ••••• دال بر نگفتن امام نیست
نتیجه: گزارش عقبه بن سمعان ••••• دال بر نگفتن امام نیست. (پس تعارضی وجود ندارد و استدلال اول پابرجا می‌ماند)
اگر عقبه گفته بود «ما سمعت» ترجمه «از امام حسین نشنیدم که حضرت فرموده باشد ..» می شد و نتیجه‌گیری آقای سروش درست بود
اما عقبه گفته «إلا وَقَدْ سمعتها» یعنی «هیچ چیزی نبوده مگر آن که آن را شنیدم».
چون «الّا» آورده افاده عموم می کند
نتیجه: پس دو روایت متعارض هستند.
در تعارض دو روایت:
اولا در صورت «تساوی راوی» دو گزارش معارض، هر دو گزارش رد می‌شوند.
ثانیا «گزارش دوست امام» باید بر «روایت دشمن امام» مقدم شود.
