• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مرّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




مَرَّ (به فتح میم و راء) از واژگان نهج البلاغه به معنای رفتن و گذشتن است. از مشتقات این کلمه در نهج البلاغه عبارتند از مُرور (به ضم میم) به معنای رفتن و گذشتن است. مَرّة (به فتح میم و راء) به معنای دفعه است و مَرَارة (به فتح میم) به معنای تلخى است. مواردى از آن کلمه در نهج البلاغه آمده است.



مَرَّ مرّ و مرور به معنای رفتن و گذشتن است. مرّة به معنای دفعه است و مرارة به معنای تلخى است.


چنان كه حضرت علی (علیه‌السلام) فرموده:«وَ الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ» (و فرصت‌ها مى‌گذرد همچون عبور ابرها) (شرح‌های حکمت: )
و نيز فرموده: «الدنيا: تَغُرُّ وَ تَضُرُّ وَ تَمُرُّ» (دنیا: مغرور مى‌كند و زيان مى‌رساند و مى‌گذرد.) (شرح‌های حکمت: )
و در جایی دیگر فرموده: «لِكُلِّ امْرِىء عَاقِبَةٌ حُلْوَةٌ أَوْ مُرَّةٌ» «براى هر كس عاقبتى هست: شيرين يا تلخ.» (شرح‌های حکمت: ) اللهم اجعل عاقبتا خيرا بمحمّد و اله صلواتك عليهم.
و نیز فرموده: «مَرَارَةُ الدُّنْيَا حَلاَوَةُ الاْخِرَةِ، وَحَلاَوَةُ الدُّنْيَا مَرَارَةُ الاْخِرَةِ» (تلخى دنیا شيرينى آخرت و شيرينى دنيا تلخى آخرت است.) (شرح‌های حکمت: )
و فرموده:«وَ مَا أَبْقَى شَيْئاً يَمُرُّ عَلَى رَأْسِي» ( و هيچ حادثه‌اى بر من نمى‌گذرد.) (شرح‌های خطبه:) در «فضوّ» گذشت.


مواردى از آن کلمه در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۷۱.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۴۸۱.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۷۲، حکمت ۱۷.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۵۵، حکمت ۲۰.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۷۱، حکمت ۲۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳۷، حکمت ۲۱.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۲۲.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۲۲.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۲، ص۱۳۹.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۳۸.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۱۳۱.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۷۹، حکمت ۴۰۵.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۵۲، حکمت ۴۱۵.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۸، حکمت ۴۱۵.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳۹، حکمت ۴۱۵.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۴۹.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۴۹.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۵، ص۳۴۸.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۹۲.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۵۱.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۱۳، حکمت ۱۴۳.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹۱، حکمت ۱۵۱.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۹۹، حکمت ۱۵۱.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷۵، حکمت ۱۵۱.    
۲۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۶۰.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۶۰.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۳، ص۲۵۹.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۲۳۶.    
۲۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۶۱.    
۳۰. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۳۰، حکمت ۲۴۲.    
۳۱. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۰۸، حکمت ۲۵۱.    
۳۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۱۲، حکمت ۲۵۱.    
۳۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۹۳، حکمت ۲۵۱.    
۳۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۲۰.    
۳۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۲۰.    
۳۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۴، ص۷۹.    
۳۷. هاشمی خویی، میرزا حبیب الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۳۱۷.    
۳۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۸۵.    
۳۹. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۸۷، خطبه ۱۷۵.    
۴۰. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۰۹، خطبه ۱۷۰.    
۴۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۵۰، خطبه ۱۷۵.    
۴۲. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۸۵، خطبه ۱۷۵.    
۴۳. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۳۵.    
۴۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۳۵.    
۴۵. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۵۳۷.    
۴۶. هاشمی خویی، حبیب الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۸۲.    
۴۷. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مرّ»، ج۲، ص۹۷۱.    






جعبه ابزار