• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مسائل اجتهادی خام

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



به مسائل جایز الاجتهاد، به دلیل عدم وجود حکم منصوص در آنها اطلاق می‌شود.



مسائل اجتهادی، مسائلی است که اجتهاد ، درباره آنها جایز است؛ بر خلاف مسائل منصوصه، که اجتهاد در باره آنها جایز نیست.


اصولیون ، اجتهاد در برابر نص را باطل می‌دانند و در این مورد قاعده‌ای دارند که می‌گوید: «لامساغ للاجتهاد فی مورد النص»؛
[۱] زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۲۳۲.
یعنی در مسئله‌ای که نص قطعی السند و قطعی الدلالة درباره آن وجود دارد، اجتهاد جایز نیست، مثل: وجوب نماز ، روزه ، حرمت بیع ربوی و غیره که نصوص قطعی بر آنها دلالت دارد. اما مواردی که برای آنها دلیل وجود دارد، ولی سند یا دلالت آن و یا هر دو ظنی می‌باشد، یا مواردی که در مورد آنها دلیلی وجود ندارد، در زمره مسائل اجتهادی قرار می‌گیرد.


حیطه مسائل اجتهادی، بستگی به حیطه اجتهاد دارد. مرحوم « محقق حلی » اجتهادی را که به ظواهر ادله مستند باشد اجتهاد نمی‌دانست، اما بعد، این دایره، شمول بیشتری پیدا نمود و شامل استنباط از ظواهر ادله نیز گردید.
[۴] خلاف، عبدالوهاب، علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی، ص (۲۱۷-۲۱۶).



۱. زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۲۳۲.
۲. سبحانی تبریزی، جعفر، الرسائل الاربع قواعد اصولیة و فقهیة، جزء ۳، ص۷۸.    
۳. صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ج۱، ص۵۹.    
۴. خلاف، عبدالوهاب، علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی، ص (۲۱۷-۲۱۶).



فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «مسائل اجتهادی».



جعبه ابزار