مستأخرین (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مستأخرين:(وَ لَقَدْ عَلِمْنا الْمُسْتَأْخِرِينَ) «مستقدمين» و
«مستأخرين» معناى وسيعى دارد كه هم شامل پيشگامان و متأخران در زمان مى‌شود،
و هم شامل پيشگامان در اعمال خير، و يا جهاد و مبارزه با دشمنان حق، و يا حتى صفوف نماز جماعت، و مانند اينها. و با توجّه به اين معناى جامع، تمام احتمالاتى را كه در «تقدم» و «تأخر» در آيه داده‌اند، مى‌توان جمع كرد و پذيرفت.
(وَ لَقَدْ عَلِمْنَا الْمُسْتَقْدِمِينَ مِنكُمْ وَ لَقَدْ عَلِمْنَا الْمُسْتَأْخِرِينَ) (ما، هم از پيشينيان شما آگاه بوديم؛ و هم از آيندگان.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:همان طورى كه گفتيم
آیات سابق كه نعمت‌هاى الهى را مى‌شمرد و تدبير او را وصف مى‌نمود در سياق بيان وحدانيت خدا در ربوبيت بود و نيز گفتيم خلقت و نظام آن تمام نمى‌شد مگر به انضمام حيات و موت، و گفتيم كه خداى تعالى محيط به مرگ و حيات انسان‌هاست لذا به دنبال مساله مرگ و زندگى مى‌فرمايد: ما مى‌دانيم كه كدام يک از شما زودتر به وجود مى‌آيد و كدام ديرتر، و خلاصه مقدم و مؤخر شما را مى‌شناسيم. اين معنايى است كه سياق آن را افاده مى‌كند.
بعضى
هم گفته‌اند: منظور از مستقدمين مستقدمين در خيرند. بعضى
ديگر گفته‌اند مستقدمين در جنگ عده‌اى
هم گفته‌اند: آنها كه صف اول نماز جماعت را تشكيل مى‌دهند و مستاخرين در همه اين اقوال نقطه متقابلند. و ليكن همه آنها اقوال ناپسندى است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مستأخرین»، ص۵۲۲.
