• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

معانی الاخبار (کتاب)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کتاب حاضر از شیخ صدوق ، ابو جعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی (۳۰۵- ۳۸۱ هجری)، از چهره‌های برجسته فقها و روات شیعه در قرن چهارم هجری است.





۱.۱ - موضوع

این کتاب مجموعه روایاتی است که از حضرت رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و ائمه معصومین علیهم‌السّلام روایت شده و در شرح حدود پانصد اصطلاح از اصطلاحات قرآنی ، روایی ، عقیدتی ، فقهی و دیگر معارف اسلامی است، مانند:
معنای سبحان الله، معنای حروف مقطعه ، معنای من کنت مولاه فعلی مولاه و معنای بیع الحصاة و...

۱.۲ - اعتبار و ارزش

معانی الاخبار مانند دیگر کتاب‌های شیخ صدوق، پیوسته مورد توجه علما و فقهای شیعه قرار داشته و از معتبرترین اصول روایی شیعه به شمار می‌آید و روایات آن در بسیاری از مجموعه‌های بزرگ روایی شیعه مانند: «کتب اربعه»، «بحار الانوار» و «وسائل الشیعه» آمده و به آن استناد شده است.
این کتاب برای شناخت معانی اصطلاحات قرآنی، روایی، عقیدتی، فقهی و دیگر معارف اسلامی کتابی بس ارزشمند و قابل توجه است که با توجه به روایات اهل بیت رسول خدا، که تنها راه شناخت معارف و احکام اسلامی می‌باشد، نگاشته شده است.

۱.۳ - انگیزه نگارش

شیخ صدوق، که یکی از بزرگ‌ترین روات شیعه به شمار می‌آید، در تمام عمر خود همتی جز جمع آوری روایات اهل بیت عصمت و طهارت نداشت. وی با نگارش این کتاب و کتاب‌های فراوان دیگر در موضوعات مختلف خدمتی بزرگ در راه شناساندن معارف اصیل اسلام به جهانیان نموده است.

۱.۴ - سخن بزرگان

علامه مجلسی در این باره می‌فرماید: «کتاب‌های شیخ صدوق در حد کتب اربعه می‌باشند و نام آنها در اجازات روایی ما از مشایخ بزرگ شیعه موجود است و بسیاری از علما و فقهای شیعه از آن روایت نقل کرده‌اند و به لطف خداوند نسخه‌های قدیمی و تصحیح شده‌ای از آن در اختیار ما می‌باشد.»
کلام شیخ آقا بزرگ
مرحوم آقا بزرگ تهرانی در الذریعه می‌فرماید: «کتاب معانی الاخبار نوشته شیخ صدوق، درگذشته به سال ۳۸۱ هجری می‌باشد. وی در این کتاب روایاتی که در تفسیر معانی حروف و الفاظ آمده را جمع آوری نموده است. او این کتاب را در سال ۳۳۱ هجری نگاشته است. مولی عبد النبی طسوجی نیز شرحی بر این کتاب نوشته است...»

۱.۵ - تعداد احادیث کتاب

این کتاب شامل ۸۰۹ حدیث است که در ضمن ۴۱۹ باب آمده است.

۱.۶ - عناوین ابواب

از جمله موضوعات کتاب می‌توان به:
معنای بسم الله الرحمن الرحیم، معنای لوح و قلم، معنای ازدواج نور با نور، معنای جوانمردی و مردانگی، معنای وحدت و تفرقه و معنای سنت و بدعت، معنای سخن حضرت رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم که می‌فرماید: «اختلاف امت من رحمت است»، معنای همسایه و حد همسایگی، معنای غیبت و بهتان و... اشاره کرد.

۱.۷ - نسخه‌های کتاب

۱- نسخه‌ای در کتابخانه آستان قدس رضوی در مشهد مقدس. این نسخه به خط شیخ حر عاملی می‌باشد.
۲- نسخه‌ای در کتابخانه علامه طباطبایی .
این نسخه را محمد بن محمد محسن بن مرتضی مشهور به علم الهدی در تاریخ ۱۰۷۳ هجری تصحیح و مقابله نموده است.
۳- نسخه‌ای در کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی .
[۲] معانی الاخبار، ابن بابویه، محمد بن علی، محقق/ مصحح: غفاری، علی اکبر، ناشر: دفتر انتشارات اسلامی، مکان چاپ: قم، ۱۴۰۳ ق، چاپ اول، ص۷.




۱. الذّریعة إلی تصانیف الشّیعة، الشیخ آقا بزرک الطهرانی ط اسماعیلیان، ج۲۱ ص۲۰۴.    
۲. معانی الاخبار، ابن بابویه، محمد بن علی، محقق/ مصحح: غفاری، علی اکبر، ناشر: دفتر انتشارات اسلامی، مکان چاپ: قم، ۱۴۰۳ ق، چاپ اول، ص۷.



نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی(نور).


رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب حدیثی شیعه




جعبه ابزار