• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مفهوم وصف (علوم قرآنی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



یکی از اقسام مفهوم مخالف ؛ دال بر انتفاع موصوف در وقت انتفای وصف را مفهوم وصف گویند.



مفهوم وصف یا صفت ، یکی از اقسام مفهوم مخالف است.
«صفت» در اصطلاح نحوی ، خصوص نعت است؛ اما در اصطلاح اصولی و علوم قرآنی عبارت است از هر چه بر موضوع عارض شود و صلاحیت داشته باشد موضوع را قید بزند و دایره موضوع را کوچک کند. بنابراین، صفت شامل نعت، حال ، ظرف و عدد می‌شود.
مثال نعت: (ان جاءکم فاسق بنبا فتبینوا ان تصیبوا قوما بجهالة). مفهوم آیه این است که اگر غیرفاسق ( عادل ) خبر آورد، تبین واجب نیست.
مثال حال: (ولا تباشروهن وانتم عاکفون فی المساجد). مفهوم آیه این است که نزدیکی با زنان برای غیرمعتکف جایز است.
مثال ظرف زمانی: (الحج اشهر معلومات). مفهوم آیه این است که انجام حج در غیر ماه‌های حج، جایز نیست.
مثال ظرف مکانی: (فاذکروا الله عند المشعر الحرام). مفهوم آیه این است که ذکر خاص در غیر مشعرالحرام ، مطلوب نیست.
مثال عدد: (فاجلدوهم ثمانین جلدة). مفهوم آیه این است که حد قذف هشتاد تازیانه است، نه کمتر و نه بیشتر.
[۸] مظفر، محمد رضا، ۱۹۰۴ - ۱۹۶۴م، اصول الفقه، ج۱، ص۳۶۲.



مفهوم مخالف ؛ مفهوم .


۱. حجرات/سوره۴۹، آیه۶.    .
۲. بقره/سوره۲، آیه۱۸۷.    .
۳. بقره/سوره۲، آیه۱۹۷.    .
۴. بقره/سوره۲، آیه۱۹۸.    .
۵. نور/سوره۲۴، آیه۴.    .
۶. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۱۰۶.    
۷. صالح، صبحی، ۱۹۲۶ -، مباحث فی علوم القرآن، ص۳۰۱.    
۸. مظفر، محمد رضا، ۱۹۰۴ - ۱۹۶۴م، اصول الفقه، ج۱، ص۳۶۲.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «مفهوم وصف».    



جعبه ابزار