• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مفید العلوم و مبید الهموم‌ (کتاب)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کتاب مفید العلوم و مبید الهموم نوشته جمال الدين ابو بكر خوارزمى (۳۲۳- ۳۸۳ ق) می باشد.



این کتاب به صورت یک مجموعه فراهم آمده است و شامل مطالبی از قبیل: اهمیت تفکر از دیدگاه دین، حقیقت تفکر، حقیقت توحید، فرقه‌های هفتاد دو دوگانه امت اسلامی، فرقه ناجیه (که به اعتقاد وی اهل سنت و جماعت هستند.) ، تفسیر نبوت، شرائط معجزه، معجزات پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، نسب پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، اخلاق پیامبر و خصوصیات ایشان، نامه‌های پیامبر به پادشاهان سایر کشورها و دعوت آنها به اسلام، تفسیر واجب عینی و کفایی ، کرامات اولیاء، ماهیت روح، حقیقت عقل، غرائب فقه و اخبار، معاد جسمانی، ردیه‌هایی بر فلاسفه ، دهریون و ملحدان و غیره، آداب معاشرت، اوراد، نمازها، مناظرات، اقلیم‌ها، علم النفس و روش معالجه بیماریهای روحی، مسائل شرعی، حقوق، زنان، تاریخ، معمرین، سیره ملوک، آداب جنگ، تعبیر خواب، شگفتی‌های شهرها، خواص اشیاء، فتنه‌های آخر الزمان و غیره، می‌باشد.


در نسبت این کتاب به خوارزمی: عباس اقبال نخستین بار در ۱۹۳۸ م در یادداشتی بر یکی از نسخه‌های چاپی المکارم و المفاخر» (بخشی از کتاب مفید العلوم که بطور مستقل و توسط عزت عطار در قاهره به سال ۱۳۵۴ ق چاپ شده است) با استناد به اینکه سبک نگارش این کتاب و در نتیجه کتاب المکارم با سبک ابو بکر خوارزمی تفاوت فاحش دارد و نیز چون در اثنای کتاب از حسن صباح (متوفای ۵۱۸ ق) سخن به میان آمده است، انتساب آن را به ابو بکر خوارزمی نادرست دانسته است. در ۱۹۸۵ م نظر اقبال تایید شد و محمد عبد القادر عطا پس از بررسی ۴ نسخه خطی کتاب، آن را به نام زکریای قزوینی به چاپ رساند.


این کتاب چندین بار در مصر و سوریه به چاپ رسیده است.
بخشی از این کتاب بطور مستقل توسط عزت عطار در قاهره به سال ۱۳۵۴ ق چاپ شده است.


(۱) دائرة المعارف تشیع، ج۷، مدخل: خوارزمی.
(۲) دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۵، مدخل: ابو بکر خوارزمی.


۱. مفید العلوم و مبید الهموم‌، خوارزمی، ص۱۶ به بعد.    



نرم افزار تراث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.



جعبه ابزار