ملازمه حکم شرع و عقل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بحث از
تلازم بین امر یا نهی
شرع با حکم
عقل به حسن یا قبح را ملازمه حکم شرع و عقل گویند.
ملازمه حکم شرع و عقل، یعنی این که اگر شرع به چیزی
حکم کند عقل هم به همان حکم میکند؛
به بیان دیگر، هرگاه
شارع به چیزی امر یا از چیزی نهی کند، عقل نیز به
حسن یا
قبح آن حکم میکند.
مشهور میان
اصولیهای شیعه آن است که میان
حکم شرع و
عقل ملازمهای وجود ندارد، زیرا چه بسا شارع به کاری دستور میدهد، اما عقل قدرت درک
ملاک آن را ندارد؛
برای مثال،
روزه آخر
ماه رمضان واجب ، ولی روزه اول
ماه شوال عید فطر حرام است و عقل از دست یافتن به علت این دو حکم ناتوان میباشد.
به همین دلیل است که
علمای شیعه قیاس را در
احکام شرعی باطل میدانند.
فرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «ملازمه حکم شرع و عقل».