مودود بن یوسف چشتی (مقاله دوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مودود بن یوسف چشتی (
۴۳۰ ـ
۵۲۷ هـ.ق) از
صوفیان بزرگ منطقه چشت در جنوب شرقی
هرات است.
اساتید وی، پدرش، خواجه یوسف چشتی، همچنین شیخ‌الاسلام احمد نامقی جامی بودند.
او در ۷ سالگی حافظ قرآن بود و از همان کودکی به تحصیل علوم دینی پرداخت.
وی در سن ۲۶ سالگی جانشین پدر شد.
ایشان شاگردانی از نقاط مختلف، از جمله شاه سنجان رکن‌الدین محمود را تربیت کرد.
دو اثر به وی منسوب است، به نام‌های
خلاصة الشریعه و
منهاج العابدین.
او در سال ۵۲۷ (هجری قمری) درگذشت.
قطب‌الدین مودود بن یوسف چشتی در سال ۴۳۰ (هجری قمری) به دنیا آمد.
عبدالرحمان جامی در شرح حالی که از وی داده است، می‌نویسد: خواجه مودود از صوفیان بزرگ منطقه چَشت شهرکی در جنوب شرقی هرات است.
او در هفت سالگی تمام قرآن را حفظ کرد و در همین ایام بود که به تحصیل علوم اشتغال یافت.
وقتی به ۲۶ سالگی رسید، پدرش
خواجه یوسف که وی نیز از صوفیان مشهور بود، از دنیا رفت و به جای پدر نشست.
وی صفات حمیده و اخلاق پسندیده‌ای داشت، به این علت مردم چشت مرید و ارادتمند وی و برایش احترام خاصی قائل بودند و او را عزیز می‌داشتند.
مدتی نیز برای تحصیل علم و تکمیل معارف، زادگاهش را رها کرده، راهی
بلخ و
بخارا گردید.
او مدت چهار سال در آنجا اقامت داشت، علوم و معارف بسیاری آموخت.
وی در پایان با کوله‌باری از معلومات به زادگاهش مراجعت کرد.
او نه تنها مورد احترام مردم زادگاهش بود، بلکه مریدان خاصی از دیگر بلاد داشت که به زیارت وی آمده و از وی بهره می‌بردند.
در منابع متأخرتر،
اسماعیل پاشا از وی با عنوان مودود بن یعقوب هندی یاد کرده و او را
حنفی مذهب دانسته است و هرچند مستندات کلام وی روشن نیست.
مودود نزد پدرش و شیخ الاسلام احمد نامقی جامی با طریقت
صوفیه آشنا شد و تحت سرپرستی ایشان تعلیم و تربیت یافت.
قطب‌الدین به تربیت شاگردان و طالبان دانش که از بلاد دور و نزدیک آمده بودند می‌پرداخت، ازجمله می‌توان از
شاه سنجان رکن‌الدین محمود نام برد که از
خواف به دیدار وی آمد و مدتی مصاحب او بود.
چشتی دو اثر به وی نسبت داده شده است که عبارت‌اند از:
• خلاصة الشریعه؛
• منهاج العابدین.
قطب‌الدین به شهادت تاریخ در سال ۵۲۷ (هجری قمری) درگذشت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «مودود بن یوسف چشتی»، ج۴، ص۴۲۵.
