• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مَأوى‌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مَأوى‌: (مَأْويهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ)
«مَأوى‌» در اصل، به معناى پناهگاه است و اين كه در آيه بالا مى‌خوانيم: مأواى فراركنندگان از جهاد، جهنم است؛ اشاره به اين است كه آن‌ها با فرار مى‌خواهند پناهگاهى براى خود انتخاب كنند كه از هلاكت مصون بمانند، ولى بر عكس، پناهگاه آن‌ها جهنم مى‌شود، نه تنها در جهان ديگر، بلكه در اين جهان نيز در جهنمى سوزان از ذلت و بدبختى و شكست، محروميت و پناه خواهند گرفت. «مَأوى‌» از مادّه‌ «أَوِیّ»(بر وزن قوىّ) به معناى انضمام چيزى به چيز ديگر است، و سپس به مكان، مسكن و جايگاه گفته شده است.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با مَأوی‌:

۱.۱ - آیه ۱۶ سوره انفال

(وَ مَن يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلاَّ مُتَحَرِّفًا لِّقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزًا إِلَى فِئَةٍ فَقَدْ بَاء بِغَضَبٍ مِّنَ اللّهِ وَ مَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ) (و هر كس در آن هنگام به آن‌ها پشت كند به غضب خدا گرفتار خواهد شد؛ و جايگاه او جهنّم است، و چه بد جايگاهى است! مگر آن‌كه هدفش از كناره‌گيرى، تجديد نيرو براى حمله مجدد و يا پيوستن به گروهى از مجاهدان باشد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: پس معناى دو آيه مورد بحث اين مى‌شود: اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد وقتى كفار را ملاقات مى‌كنيد ملاقات جنگى و يا در حالى كه مى‌رويد تا با ايشان بجنگيد پس از ايشان نگريزيد، كه هر كس در چنين وقتى از ايشان بگريزد و از ميدان جنگ برگردد با غضب خدا بر گشته است، و ماواى او جهنم است كه بد بازگشت گاهى است، مگر اينكه فرارش به منظور بكار بردن حيله‌هاى جنگى و يا براى اين باشد كه بخواهد به اتفاق رفقايش بجنگد كه در اين دو صورت اشكال ندارد. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )

۱.۲ - آیه ۲۰ سوره سجده

(وَ أَمَّا الَّذِينَ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ كُلَّمَا أَرَادُوا أَن يَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِيدُوا فِيهَا وَ قِيلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّذِي كُنتُم بِهِ تُكَذِّبُونَ) (و امّا كسانى كه از اطاعت خدا سرباز زدند، جايگاه هميشگى آن‌ها آتش است؛ هر زمان بخواهند ازآن خارج شوند، آن‌ها را به آن باز مى‌گردانند وبه آنان گفته مى‌شود: «بچشيد عذاب آتشى را كه تكذيب مى‌كرديد!»)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: لازمه اين‌كه فرمود: آتش، ماواى ايشان است اين است كه جاودانه در آتش باشند، و به همين جهت دنبالش فرمود (كُلَّما أَرادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْها أُعِيدُوا فِيها) هر چه بخواهند از آن بيرون شوند به سوى آن برگردانده مى‌شوند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. انفال/سوره۸، آیه۱۶.    
۲. سجده/سوره۳۲، آیه۲۰.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۰۳.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۳۶.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۱۴۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۱۶۹.    
۷. انفال/سوره۸، آیه۱۶.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۱۷۸.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۴۶.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۸.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۰، ص۱۸۳.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۸۱۴.    
۱۳. سجده/سوره۳۲، آیه۲۰.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۴۱۶.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۳۹۶.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۶۴.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۲۲۷.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۱۹.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه‌، بر گرفته از مقاله «مَأوی‌»، ص۴۹۶.    






جعبه ابزار