• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مَثَل (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




مَثَل: (مِنْ كُلِّ مَثَلٍ لَّعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ)
«مَثَل» در لغت عرب، هر سخنى است كه حقيقتى را مجسم سازد، و يا چيزى را توصيف كند، و يا چيزى را به چيز ديگر تشبيه نمايد. به سخنى مى‌گويند كه در ميان مردم به عنوان عبرت رایج و جارى مى‌شود، و از آنجا كه ماجراى زندگى فرعون و فرعونيان و سرنوشت دردناک آن‌ها درس عبرت بزرگى بود، در سوره‌ زخرف به عنوان «مثل» براى آيندگان ياد شده است.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با مَثَل:

۱.۱ - آیه ۲۷ سوره زمر

(وَ لَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِي هَذَا الْقُرْآنِ مِن كُلِّ مَثَلٍ لَّعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ) (ما براى مردم در اين قرآن از هر چيز نمونه‌اى آورديم و همه معارف در آن جمع است، شايد متذكّر شوند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: يعنى براى مردم در اين قرآن از هر مثلى آورديم، باشد كه متذكر گردند. و منظور از هر مثل اين است كه از هر نوع مثل چيزى آورديم، تا شايد متنبه گشته و عبرت گيرند و با تذكر مضامين آن مثل‌ها پند پذيرند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )

۱.۲ - آیه ۵۶ سوره زخرف

(فَجَعَلْنَاهُمْ سَلَفًا وَ مَثَلًا لِلْآخِرِينَ) (و آن‌ها را پيشگامان در عذاب و عبرتى براى آيندگان قرار داديم.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه سلف به معناى متقدم است، و ظاهرا مراد از سلف بودنشان براى ديگران اين است كه قبل از ديگران داخل آتش مى‌شوند. و مراد از اينكه مثل باشند براى ديگران اين است كه ديگران سرنوشت آنان را مثل بزنند و از آن عبرت بگيرند، و ظاهر مثل بودن فرعونيان براى مردم اين است كه اقوام ديگر اگر اهل عبرت باشند و پند بپذيرند از سرگذشت آنان پند بگيرند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. زمر/سوره۳۹، آیه۲۷.    
۲. زخرف/سوره۴۳، آیه۵۶.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، دار القلم، ص۷۵۹.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت حسینی، ج۵، ص۴۶۹.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۴۶۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۱، ص۱۰۳.    
۷. زمر/سوره۳۹، آیه۲۷.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۴۶۱.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۳۹۲.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۵۸.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۱۷۳.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۷۵.    
۱۳. زخرف/سوره۴۳، آیه۵۶.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۴۹۳.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۱۶۶.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۱۱۱.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۲۴۷.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۸۸.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه‌، بر گرفته از مقاله «مَثَل»، ص۵۰۴.    






جعبه ابزار