• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ناسِخ

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دلیل شرعیِ رافع حکم شرعی پیشین را ناسخ می گویند.



«ناسخ» یکی از ارکان نسخ است. به دلیل و نص شرعی متاخر که حکم دلیل شرعی پیشین را بردارد «ناسخ» می‌گویند.


شیخ طوسی در تعریف ناسخ می‌نویسد:
«اما الناسخ فهو کل دلیل شرعی یدل علی زوال مثل الحکم الثابت بالنصّ الاوّل فی المستقبل علی وجه لولاه لکان ثابتاً بالنصّ الاول مع تراخیه عنه؛
ناسخ، هر دلیل شرعی است که بر عدم اعتبار حکم نصوص قبلی در آینده دلالت کند؛ به طوری که اگر ناسخ نبود، حکم قبلی پابرجا می‌ماند».


نکته قابل توجه این است که ناسخ احکام فقط خدا است؛ ولی مجازاً به نص شرعی متاخر که نص شرعی متقدم را بردارد، ناسخ اطلاق می‌شود.
[۲] عریض، علی حسن، فتح المنان فی نسخ القرآن، ص۵۸.
[۳] طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، قرآن دراسلام، ص۶۷.
[۴] جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۲، ص۵۷۳.



ارکان نسخ ؛
منسوخ ؛
ناسخ و منسوخ .


۱. طوسی، محمد بن حسن، ۳۸۵ - ۴۶۰ق، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۱۲.    
۲. عریض، علی حسن، فتح المنان فی نسخ القرآن، ص۵۸.
۳. طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، قرآن دراسلام، ص۶۷.
۴. جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۲، ص۵۷۳.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ناسخ».    



جعبه ابزار