نقد کتاب تذکرة الشهداء
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب تذکرة الشهداء اثر آیت‌الله ملاحبیب الله شریف کاشانی (۱۳۴۰ق) می‌باشد.
مؤلف این کتاب، آیت‌الله ملاحبیب الله شریف کاشانی (۱۳۴۰ق) از علمای برجسته عهد
قاجار است که تالیفات بسیاری در علوم مختلف دارد که یکی از آنها، کتاب مفصل تذکرة الشهداء در تاریخ عاشوراست. آثار علمی به جا مانده از مرحوم
آیت‌الله شریف کاشانی، که در سال‌های اخیر تعدادی از آنها با همت بعضی از بازماندگانش احیا و تجدید چاپ شده، بیانگر رتبه بالای علمی او است. برخلاف سایر آثار علمی آیت‌الله شریف کاشانی که نوعا از دقت و عمق علمی برخوردارند. تذکرة الشهداء دارای برخی گزارشهای ضعیف و مخدوش است. چنان که پیشتر در معرفی منتخب
طریحی گفته شد، گویا علت عدم دقت برخی از بزرگان علمی در نقل اخبار مربوط به مقتل، تسامح آنان در این مقوله بوده که مثل سایر علوم و مقوله‌ها، آن را در خور دقت و بررسی علمی نمی‌دانستند. بر اساس گفته مؤلف، او این کتاب را در
سال ۱۳۰۶ قمری، یعنی در۴۴ سالگی، برای مرثیه خوانان، مداحان و توده مردم نگاشته است.
۱. حضور چهارصد نفر از مفتی‌هایی که فتوا به قتل
امام حسین (علیه‌السّلام) داده بودند در
کربلا؛ از جمله ظفر بن ملجم، و انداختن عصا به سوی امام (علیه‌السّلام) به جای استفاده از
نیزه و
شمشیر؛
۲. نشان دادن سپر خونین
حضرت عباس به مادرش
ام البنین توسط
حضرت زینب، و بیهوش شدن وی در مدینه،
۳. درخواست
سکینه از پدرش امام حسین (علیه‌السّلام) به هنگام وداع، که از اسب پیاده شود و او را همانند یتیمان نوازش کند که حضرت پذیرفت و او را در میان خیمه گاه و میدان در آغوش نشاند و نوازش کرد؛
در حالی که این داستان در هیچ یک از منابع قدیمی نیامده است؛
۴. دادن یک رشته
مروارید از سوی امام حسین (علیه‌السّلام) به یکی از لشکریان دشمن، به این سبب که هنگام بیرون آمدنش از خانه، دختر آن دشمن به او گفته بود که از این سفر برایش سوغات بیاورد؛
۵. خودداری
ذو الجناح از راه رفتن، هنگام سوار شدن امام بر آن، و حرکت با این شرط که حضرت در
قیامت بر او سوار شده، امت گناهکار را
شفاعت کند
پاره کردن بند
قنداق توسط طفل شیرخوار و خود را از
گهواره به زمین انداختن، هنگام شنیدن صدای یاری خواستن امام حسین
هیچ یک از این موارد، مستند تاریخی ندارد.
پیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۱، ص۱۳۲_۱۳۴.
