• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هدم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلام باطل کننده کلام گوینده قبلی را هدم گویند.



«هدم» از اسلوب‌های بدیعی و بلاغی قرآن ، در لغت به معنای ساقط و نابودکردن و شکستن، و در اصطلاح علم بیان عبارت است از این که شخصی سخن متضمن معنایی را بیاورد، سپس دیگری ضد آن را بگوید، که در حقیقت، کلام گوینده اول را هدم و نابود کند؛ مانند:
۱. (وَقَالَتِ الْیَهُودُ وَالنَّصَارَی نَحْنُ اَبْنَاء اللّهِ وَاَحِبَّاؤُهُ...)؛ «و یهودان و ترسایان گفتند ما پسران خدا و دوستان او هستیم» که با آیات (مَا اتَّخَذَ اللَّهُ مِن وَلَدٍ...)؛ « خدا فرزندی اختیار نکرده»؛؛ (... وَاللّهُ لاَ یُحِبُّ الظَّالِمِینَ)؛ «و خداوند بیدادگران را دوست نمی‌دارد» و (... قُلْ فَلِمَ یُعَذِّبُکُم بِذُنُوبِکُم...)؛ «بگو پس چرا شما را به کیفر گناهانتان عذاب می‌کند» هدم و ساقط شده است؛
۲. (اِذَا جَاءکَ الْمُنَافِقُونَ قَالُوا نَشْهَدُ اِنَّکَ لَرَسُولُ اللَّهِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ اِنَّکَ لَرَسُولُهُ...) که با آیه (... وَاللَّهُ یَشْهَدُ اِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَکَاذِبُونَ) هدم شده است.


۱. مائده/سوره۵، آیه۱۸.    
۲. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۹۱.    
۳. آل عمران/سوره۳، آیه۵۷.    
۴. مائده/سوره۵، آیه۱۸.    
۵. منافقون/سوره۶۳، آیه۱.    
۶. زرکشی؛ محمد بن بهادر؛ ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)؛ ج۳، ص۴۱۲    



فرهنگ‌نامه علوم قرانی، برگرفته از مقاله «هدم».



جعبه ابزار