حکم واقعی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حكم شرعي به دو قسم تقسيم مي شودحکم واقعی و حکم ظاهری
حكم واقعي آن است كه با توجه به خود
موضوع، وضع شده باشد و
علم و
جهل مکلف در آن مدخليتي نداشته باشد. به عبارت ديگر، حكمي است كه به خودي خود براي فعلي از
افعال مکلف وضع شده است. البته قطع نظر از هر چيز ديگري مثل
نماز. در عالم واقع
وجوب به هيئت
نماز اصابت كرده است، فرقي نمي كند اين
نماز، نماز صبح است يا ظهر يا غيره و همچنين كاري ندارد كه آيا
مکلف بدان
علم دارد يا ندارد. دليلي كه دلالت بر اين حكم مي كند را دليل اجتهادي گويند.
حكم ظاهري آن است كه با توجه به
جهل مکلف به حكم واقعي وضع شده باشد. به اين شكل كه
مجتهد در مقام عمل نسبت به وجود حكم واقعي شك مي كند هر چند آن حكم عقلي باشد. مثل
حرمت نگاه به زن بيگانه و يا
وجوب قرائت اقامه براي نماز. دليلي كه به آن دلالت مي نمايد،
دلیل فقاهتی ناميده مي شود.
