• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وحدت(خام)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عنوان : اتحاد
نویسنده : بهرام پناهي
كلمات كليدي : اتحاد ، قرآن، اتفاق، دين الهي
اتحاد
تعریف لغوي:
اتحاد به معناي يكتايي و يگانگي است [۱]    

تعريف اصطلاحي:
اتحاد مي تواند به دو صورت حقيقي و مجازي تصور شود،
اتحاد حقيقي: به معناي تبديل دو چيز يه يك چيز است، اگر چه تحقق چنين اتحادي در خارج محال است.
اتحاد مجازي: تبديل يك چيز به چيز ديگر است كه خود بر دو نوع است: يكي آن كه، بر اثر ضميمه شدن يك شيء به شيء ديگر ، محصول سومي پديد مي آيد؛ نظير آنكه خاك با درآميختن با آب به گِل تبديل شود و ديگر آنكه چيزي بدون ممزوج شدن با چيز ديگر صورت جديدي بپذيرد؛ مانند تبديل شدن آب به بخار بر اثر حرارت [۲]    .

جايگاه علمي واژه در علم مربوطه
قرآن كریم به مسئله «اتحاد» از ديدگاه اجتماعي نگريسته و بر اهميت اتحاد ميان جهانيان، اديان، مسلمانان و نهاد خانواده تاكيد كرده است و پيوند ميان دلهاي مومنان را نوعي تصرف الهي مي شمارد و براي ايجاد و حفظ چنين يگانگي، ارسال پيامبران به همراه شرايع را ضروري مي داند.

تبيين علمي واژه
قرآن از اتحاد به صورت «نعمت بزرگ » سخني به ميان آورده و از مومنان خواسته است تا تلخي و خطر آفرين دوران تفرقه را از ياد نبرند و به ياد داشته باشند كه چگونه خداوند ميان آنان انس و الفت برقرار ساخت.

واذكروا نعمت الله عليكم اذ كنتم اعداءاٌ فالّف بين قلوبكم [۳]    

ترجمه:
در اين آيه دو بار از نعمت اتحاد ياد شده است، كه جايگاه و اهميت آن را نشان مي دهد. اتحاد و همبستگي همه انسانها چنان مطلوب و در برابر، اختلاف چنان نكوهيده است كه قرآن در پنج آيه اعلام داشته: اگر مصلحت ايجاب مي كرد، خداوند با ارادۀ تكويني خود، همه مردم را يكپارچه و يك امت قرار مي داد.
مائده ۴۸- انعام ۳۵- هود ۱۱۸- نحل ۹۳- شوري ۸
از آيه
«ولو شاء الله لجمعهم علي الهدي [۴]    »
برمي آيد كه مقصود از «امت واحده» همان يك پارچگي در پذيرش دين الهي است و آيه
« ولو شاء الله لجمعكم امة واحدة ولكن ليبلوكم في ما اتئكم»

بيان مي دارد: مصلحتي كه مانع تحقق اين ارادۀ تكويني الهي شده، ابتلاء و آزمايش مردم با برخورداري از اصل اختيار است.

آيات و روايات:
۱- واعتصموا بحبل الله جميعا ولاتفرقوا [۵]    
۲- كان الناس امة واحدة [۶]    
۳- ضربت عليهم الذلة اين ما ثقفوا الا بحبل من الله و حبلِ من الناس [۷]    
۴- حضرت امير (ع) در گفتاري بلند، سرنوشت امت هاي پيشين را گوشزد مي كند كه هنگام اتحاد و يك پارچگي، چگونه داراي عزت و شوكت بودند و بر جهانيان فرمان روايي داشتند؛ اما آنگاه كه از هم پراكنده شدند، خواري و ذلّت به آنان روي آورد و از هر سوي تاراج شدند.[۸]    
۵- اميرالمومنين (ع): اتحاد را عامل پيروزي مي داند و مي فرمايد:و آنگاه كه مردم حق رهبري را اداء كنند، و زمامدار حق مردم را بپردازد، حق در آن جامعه عزت يابد و راههاي دين پديدار و نشانه هاي عدالت برقرار و سنت پيامبر (ص) پايدار گردد پس روزگار اصلاح شود و مردم در تداوم حكومت اميدوار و دشمن در آرزو هايش مأيوس گردد [۹]    .


[۱۰]     . فراهيدي، خليل بن احمد؛ ترتيب العين، تصحيح موسسه نشر اسلامي انتشارات نشر اسلامي، سال چاپ ۱۴۱۴هـق، نوبت چاپ: اول، ص ۱۴۲
[۱۱]     . علامه حلّي، فاضل مقداد؛ باب حادي عشر، الجامع في ترجمة النافع، مترجم: حاج ميرزا محمدعلي حسين شهرستاني، ناشر: دفتر نشر معارف اسلامي، سال چاپ: ۱۳۷۶ پائيز، چاپخانه رستم خاني، ص ۱۱۶
[۱۲]     . آل عمران، آيه ۱۰۳
[۱۳]     . انعام، آيه ۳۵
[۱۴]    . آل عمران، آيه ۱۰۳
۶. بقره، آيه ۲۱۳
۷. آل عمران، آيه ۱۱۲
۸. نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲؛ عوامل سقوط حكومتها در قرآن و نهج البلاغه – مولف جمالي، نصرت الله؛ ناشر: نهاوندي، محل نشر: قم، سال چاپ ۱۳۷۸، ص ۱۴۳-۱۴۲
۹. نهج البلاغه، خطبه ۲۱۶

۱/۵ - (۱)



جعبه ابزار