• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وضع ضمایر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



وضع ضمایر به چگونگی وضع ضمایر برای معانی اطلاق می‌شود و در علم اصول فقه کاربرد دارد.



ضمایر برای دلالت بر معانی خارجی در هنگام اشاره و تخاطب وضع شده است.
در کتاب محاضرات فی علم الاصول آمده است:
«ان اسماء الاشارة و الضمائر و نحوهما وضعت للدلالة علی قصد تفهیم معانیها خارجا عند الاشارة و التخاطب لا مطلقا فلا یمکن ابراز تفهیم تلک المعانی بدون الاقتران بالاشارة و التخاطب».


دیدگاه‌های دیگری نیز درباره وضع ضمایر وجود دارد؛ از جمله:
أ) برخی معتقدند ضمایر برای ایجاد، وضع شده است؛ ضمایر غایب برای ایجاد اشاره و ضمایر مخاطب برای ایجاد خطاب؛
[۲] مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۱، ص۵۷.

ب) برخی دیگر معتقدند ضمایر غایب بر اشاره، دلالت نمی‌کند؛ اما ضمیر مخاطب بر نوعی اشاره دلالت می‌کند؛
[۳] مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۱، ص۵۷.



در چگونگی وضع ضمایر نیز میان اصولی‌ها اختلاف است:
۱. مشهور اصولی‌ها معتقدند در ضمایر، وضع عام و موضوع له عام است؛
۲. برخی دیگر از جمله مرحوم آخوند خراسانی معتقدند در ضمایر، وضع عام و موضوع له خاص است؛


۱. خویی، ابوالقاسم، محاضرات فی اصول الفقه، ج۱، ص۹۱.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۱، ص۵۷.
۳. مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۱، ص۵۷.
۴. خمینی، روح الله، مناهج الوصول الی علم الاصول، ج۱، ص۹۹-۹۶.    
۵. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۲۱.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «وضع ضمایر».



جعبه ابزار