پیروزی بنی اسرائیل (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بنی اسرائیل، زمانی در سایه
رهبری طالوت، و زمانی به رهبری
عیسی علیه‌السّلام بر دشمنانشان پیروز شدند و زمانی به رهبری
موسی علیه‌السّلام بر
فرعونیان پیروز شدند.
بنی اسرائیل، در سایه فرماندهی
طالوت بر
سپاه جالوت پیروز شدند.
الم تر الی الملا من بنی اسرءیل... «آیا مشاهده نکردی جمعی از بنی اسرائیل را بعد از موسی...» وقال لهم نبیهم ان الله قد بعث لکم طالوت ملکا... «و پیامبرشان به آنها گفت: «
خداوند (طالوت) را برای زمامداری شما مبعوث (و انتخاب) کرده است.....» ولما برزوا لجالوت وجنوده... «و هنگامی که در برابر (جالوت) و سپاهیان او قرار گرفتند.....» فهزموهم باذن الله وقتل داود جالوت... «سپس به فرمان
خدا، آنها سپاه
دشمن را به هزیمت واداشتند. و «
داوود» (نوجوان نیرومند و شجاعی که در
لشکر «طالوت» بود)، «جالوت» را کشت.....»
و داوود (
جوان کم
سن و
سال و نیرومند شجاعی که در لشکر طالوت بود) جالوت را کشت" (و قتل داود جالوت).
در اینجا چگونگی کشته شدن آن
پادشاه ستمگر به
دست داوود جوان و تازه کار در
جنگ، تشریح نشده ولی همانگونه که در شرح داستان آمد با فلاخنی که در دست داشت، یکی دو
سنگ آن چنان ماهرانه پرتاب کرد که درست بر پیشانی و سر جالوت کوبیده شد و در آن فرو نشست و فریادی کشید و فرو افتاد، و
ترس و
وحشت تمام سپاه او را فرا گرفت و به سرعت فرار کردند گویا
خداوند می خواست
قدرت خویش را در اینجا نشان دهد که چگونه پادشاهی با آن عظمت و لشکری انبوه به وسیله
نوجوان تازه به میدان آمده ای آن هم با یک
سلاح ظاهرا بی ارزش، از پای در می آید. سپس می افزاید: " خداوند
حکومت و
دانش را به او بخشید و از آنچه می خواست به او تعلیم داد" (و آتاه الله الملک و الحکمة و علمه مما یشاء). ضمیر در این دو جمله به داوود بر می گردد که در واقع فاتح این جنگ بود.
مؤمنان بنی اسرائیل، در سایه رهبری
عیسی علیه‌السّلام بر کفرپیشگان آنان پیروز شدند.
... کما قال عیسی ابن مریم للحواریین من انصاری الی الله قال الحواریون نحن انصار الله فـامنت طائفة من بنی اسرءیل وکفرت طائفة فایدنا الذین ءامنوا علی عدوهم فاصبحوا ظـهرین. «ای کسانی که
ایمان آورده اید! یاوران خدا باشید همان گونه که
عیسی بن مریم به حواریون گفت: «چه کسانی در راه خدا یاوران من هستند؟! »
حواریون گفتند: «ما یاوران خدائیم» در این هنگام گروهی از بنی اسرائیل ایمان آوردند و گروهی
کافر شدند ما کسانی را که ایمان آورده بودند در برابر دشمنانشان تایید کردیم و سرانجام بر آنان پیروز شدند!»
خداوند وعده پیروزی به پیروان
موسی و
هارون علیهما السلام یعنی بنی اسرائیل بر
فرعونیان داده بود.
قال سنشد عضدک باخیک ونجعل لکما سلطـنا فلایصلون الیکما بـایـتنا انتما ومن اتبعکما الغــلبون. «فرمود: «بزودی بازوان تو را بوسیله برادرت محکم (و نیرومند) می کنیم، و برای شما سلطه و برتری قرار می دهیم و به برکت آیات ما، بر شما دست نمی یابند شما و پیروانتان پیروزید!»
اینکه فرمود: بازویت را به وسیله برادرت محکم می کنم، کنایه است از اینکه: تو را به وسیله او تقویت خواهم کرد، و همچنین عدم وصول فرعونیان به آن دو، کنایه است از اینکه آنان قدرت و تسلط بر کشتن شما نخواهند یافت، گویا آن دو بزرگوار را در یک طرف و فرعونیان را در طرف دیگر دو گروه فرض کرده، که با هم مسابقه دارند، آن گاه فرموده: گروه فرعونیان به شما نمی رسند، تا چه رسد به اینکه از شما سبقت گیرند.
و معنای
آیه این است که: خدای تعالی فرمود: به زودی تو را به وسیله برادرت هارون تقویت و یاری خواهیم کرد، و برای شما تسلط و اقتدار و غلبه‌ای برایشان قرار خواهیم داد، تا به سبب آیاتی که ما شما دو نفر را به وسیله آن غلبه می دهیم، نتوانند بر شما مسلط شوند، آن گاه همین غلبه دادن آن دو بزرگوار را بر فرعونیان بیان نموده، و فرموده: " انتما و من اتبعکما الغالبون- شما و هر کس که شما دو نفر را پیروی کند غالب خواهید بود". و این بیان را آورد تا بفهماند که نه تنها آن دو تن غالبند، بلکه پیروان ایشان نیز غالب خواهند بود.
پیروزی بنی اسرائیل و
فتح سرزمین
کافران، مشروط به فراگیری تعالیم نازل شده در الواح بر موسی علیه‌السّلام بود.
وکتبنا له فی الالواح من کل شیء موعظة وتفصیلا لکل شیء فخذها بقوة وامر قومک یاخذوا باحسنها ساوریکم دار الفـسقین. «و برای او در الواح اندرزی از هر موضوعی نوشتیم و بیانی از هر چیز کردیم- «پس آن را با جدیت بگیر! و به
قوم خود بگو: به نیکوترین آنها عمل کنند! (و آنها که به مخالفت برخیزند، کیفرشان
دوزخ است) و بزودی جایگاه
فاسقان را به شما نشان خواهم داد.» («ساوریکم» کنایه از ورود به سرزمین فاسقان است و ورود به سرزمین قومی جز به فتح و غلبه نخواهد بود.)
بنی اسرائیل بر فرعونیان پیروز شدند و پس از نابودی آنان بر سرزمین فرعونیان،
حکومت کردند.
واورثنا القوم الذین کانوا یستضعفون مشـرق الارض ومغـربها التی بـرکنا فیها وتمت کلمت ربک الحسنی علی بنی اسرءیل بما صبروا ودمرنا ما کان یصنع فرعون وقومه وما کانوا یعرشون. «و مشرقها و مغربهای پر برکت
زمین را به آن قوم به ضعف کشانده شده (زیر زنجیر
ظلم و
ستم)، واگذار کردیم و وعده نیک پروردگارت بر بنی اسرائیل، بخاطر
صبر و استقامتی که به خرج دادند، تحقق یافت و آنچه
فرعون و فرعونیان (از کاخهای مجلل) می ساختند، و آنچه از باغهای داربست دار فراهم ساخته بودند، در هم کوبیدیم!»
فاراد ان یستفزهم من الارض فاغرقنـه ومن معه جمیعا «پس (فرعون) تصمیم گرفت آنان را از آن سرزمین ریشه کن سازد ولی ما، او و تمام کسانی را که با او بودند، غرق کردیم.» وقلنا من بعده لبنی اسرءیل اسکنوا الارض... «و بعد از آن به بنی اسرائیل گفتیم: «در این سرزمین (
مصر و
شام) ساکن شوید! اما هنگامی که وعده آخرت فرا رسد، همه شما را دسته جمعی (به آن دادگاه عدل) می آوریم.»
ونرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض ونجعلهم ائمة ونجعلهم الورثین «ما می خواهیم بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم.» ونمکن لهم فی الارض ونری فرعون وهـمـن وجنودهما منهم ما کانوا یحذرون. «و حکومتشان را در زمین پابرجا سازیم و به فرعون و
هامان و لشکریانشان، آنچه را از آنها (بنی اسرائیل) بیم داشتند نشان دهیم!»
تقویت امکانات مادی بنی اسرائیل، از پیامدهای پیروزی آنها بر دشمنانشان بود.
وقضینآ الی بنی اسرءیل... «ما به بنی اسرائیل در کتاب (
تورات) اعلام کردیم........» ثم رددنا لکم الکرة علیهم وامددنـکم بامول وبنین وجعلنـکم اکثر نفیرا. «سپس شما را بر آنها چیره می کنیم و شما را به وسیله دارایی‌ها و فرزندانی کمک خواهیم کرد و نفرات شما را بیشتر (از
دشمن) قرار می دهیم.»
معنای آیه روشن است، و ظاهرش این است که بنی اسرائیل به زودی به دولت سابق خود بازگشته و بعد از
عذاب بار اول بر دشمنان مسلط می شوند، و از چنگ استعمار رهایی می‌یابند و به تدریج و در برهه‌ای از
زمان این برگشتن صورت خواهد گرفت، زیرا امداد شدنشان به
اموال و فرزندان و بالا رفتن آمارشان به زمان قابل توجهی احتیاج دارد.
آزمودن بنی اسرائیل، از اهداف
امدادهای الهی در پیروز ساختن آنان بر دشمنان بود.
قال موسی لقومه استعینوا بالله واصبروا ان الارض لله یورثها من یشآء من عباده والعـقبة للمتقین «موسی به قوم خود گفت: «از خدا یاری جویید، و
استقامت پیشه کنید، که زمین از آن خداست، و آن را به هر کس از بندگانش که بخواهد، واگذار می کند و سرانجام (نیک) برای پرهیزکاران است!» قالوا اوذینا من قبل ان تاتینا ومن بعد ما جئتنا قال عسی ربکم ان یهلک عدوکم ویستخلفکم فی الارض فینظر کیف تعملون. «گفتند: «پیش از آنکه به سوی ما بیایی آزار دیدیم، (هم اکنون) پس از آمدنت نیز آزار می بینیم! (کی این آزارها سر خواهد آمد؟) » گفت: «امید است پروردگارتان دشمن شما را
هلاک کند، و شما را در زمین جانشین (آنها) سازد، و بنگرد چگونه عمل می کنید!»
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «پیروزی بنی اسرائیل».
