• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کفّارات

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



در اسلام برای کسانی که قانون شکنی می‏کنند، جریمه‏هایی در نظر گرفته شده تا از یک سو کیفری برای فرد متخلف باشد و از سوی دیگر منافعی عاید جامعه گردد. این جریمه‏ها همان کفاراتند؛ همانند آزاد کردن برده مسلمان، سیر کردن یا پوشاندن فقیران و مستمندان و... در مواردی هم، کفاره به شکل روزه‏داری است که مصالح معنوی برای روزه‏دار در پی دارد. اثر دیگر کفارات، تأثیر آن‏ها در توزیع ثروت میان مستمندان جامعه است؛ چنان که یکی از تدابیر اسلام برای آزادی تدریجی بردگان، آزاد شدن آنان از راه کفارات است.




کفارات چهار نوعند:
کفاره‏های مرتبه
کفاره‏های مخیّره
کفاره‏های مخیّره و مرتبه
کفاره جمع



کفاره ای است که در ادای آن‏ها، رعایت ترتیب لازم است. این گونه کفارات برای انجام اعمال زیر در نظر گرفته شده است:
ظهار، کشتن انسانی از روی خطا و افطار قضای روزه ماه رمضان بعد از زوال ظهر. که برای مورد اول و دوم، ابتدا باید بنده آزاد کند و در صورت ناتوانی از آن، دو ماه پی در پی روزه بگیرد و در صورتی که نتواند، شصت فقیر را سیر کند؛ و برای مورد سوم ابتداء باید به ده فقیر غذا دهد و در صورتی که نتواند، سه روز پشت سر هم روزه بگیرد.



کفاره ای است که مکلف در انتخاب هر کدام آزاد است و با انجام همان، وظیفه‏اش ادا می‏شود. این کفارات برای اعمال زیر قرار داده شده است:
افطار عمدی روزه ماه رمضان، شکستن نذر و عهد و برای آنجا که بانویی، مو ی سرش را در هنگام سوگواری ببرد.
در این موارد مکلف بین چند کفاره مخیر است که عبارتند از:
آزاد کردن بنده، دو ماه روزه‏داری پی در پی و یا به شصت فقیر غذا دادن.



که در مرحله اول، مکلف بین ادای یکی از چند کفاره مخیر است و در صورت ناتوانی از آن‏ها، نوبت به کفاره دیگری می‏رسد. این نوع کفارات برای این اعمال است:
شکست قسم، برای آنجا که بانویی در هنگام مصیبت، موی سرش را بکَند و بر صورتش خدشه وارد کند (صورتش را با خراشیدن خون‏آلود کند) و برای مردی که در سوگ فرزند یا همسرش، لباس خود را بشکافد.
در این موارد، مکلف اختیار دارد بنده‏ای را آزاد کند یا ده فقیر را بپوشاند یا غذا دهد و در صورت ناتوانی از آن‏ها باید سه روز روزه بگیرد.



که باید سه نوع کفاره با هم ادا شوند. آن‏ها عبارتند از: آزاد کردن بنده، دو ماه روزه‏داری پی در پی و به شصت فقیر غذا دادن.
کفاره جمع برای این اعمال است: کشتن مؤمنی از روی عمد و ستم و شکستن عمدی روزه ماه رمضان به وسیله کار حرامی مانند شراب خوردن.
[۱] تحرير الوسيله ج۲، ص۱۱۵- ۱۱۶.







 
۱. تحرير الوسيله ج۲، ص۱۱۵- ۱۱۶.




کلیات فقه اسلامی، ص۶۵-۶۶.



جعبه ابزار