• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

گاو بنی اسرائیل (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بنی اسرائیل مامور بودند گاوی را با مشخصات معین برای احیای مقتول ذبح کنند، آن گاو دارای مشخصاتی بود که در ذیل به آنها اشاره می‌کنیم.




۱.۱ - تشخیص قاتل

ماموریت بنی اسرائیل از سوی خداوند، برای ذبح گاو، جهت مشخص شدن قاتل بود.
واذ قال موسی لقومه ان الله یامرکم ان تذبحوا بقرة... «و (به یاد آورید) هنگامی را که موسی به قوم خود گفت: «خداوند به شما دستور می‌ دهد ماده گاوی را ذبح کنید....» واذ قتلتم نفسا فادرءتم فیها والله مخرج ما کنتم تکتمون. «و (به یاد آورید) هنگامی را که فردی را به قتل رساندید سپس درباره (قاتل) او به نزاع پرداختید و خداوند آنچه را مخفی می‌ داشتید، آشکار می‌ سازد.»

۱.۲ - پرسشهای مکرر

بنی اسرائیل، از ویژگیهای گاو مورد امر خداوند، برای ذبح پرسشهای مکرری می‌پرسیدند.
واذ قال موسی لقومه ان الله یامرکم ان تذبحوا بقرة قالوا اتتخذنا هزوا قال اعوذ بالله ان اکون من الجـهلین• قالوا ادع لنا ربک یبین لنا ما هی قال انه یقول انها بقرة لا فارض ولا بکر عوان بین ذلک فافعلوا ما تؤمرون• قالوا ادع لنا ربک یبین لنا ما لونها قال انه یقول انها بقرة صفراء فاقع لونها تسر النظرین• قالوا ادع لنا ربک یبین لنا ما هی ان البقر تشـبه علینا وانا ان شاء الله لمهتدون. «و (به یاد آورید) هنگامی را که موسی به قوم خود گفت: «خداوند به شما دستور می‌ دهد ماده گاوی را ذبح کنید (و قطعه‌ای از بدن آن را به مقتولی که قاتل او شناخته نشده بزنید، تا زنده شود و قاتل خویش را معرفی کند و غوغا خاموش گردد.) » گفتند: «آیا ما را مسخره می‌ کنی؟» (موسی) گفت: «به خدا پناه می‌ برم از اینکه از جاهلان باشم!» گفتند: «(پس) از خدای خود بخواه که برای ما روشن کند این ماده گاو چگونه ماده گاوی باشد؟» گفت: خداوند می‌ فرماید: «ماده گاوی است که نه پیر و از کار افتاده باشد، و نه بکر و جوان بلکه میان این دو باشد. آنچه به شما دستور داده شده، (هر چه زودتر) انجام دهید.» گفتند: «از پروردگار خود بخواه که برای ما روشن سازد رنگ آن چگونه باشد؟ «گفت: خداوند می‌ گوید: «گاوی باشد زرد یک دست، که رنگ آن، بینندگان را شاد و مسرور سازد.» گفتند: «از خدایت بخواه برای ما روشن کند که چگونه گاوی باید باشد؟ زیرا این گاو برای ما مبهم شده! و اگر خدا بخواهد ما هدایت خواهیم شد!»

۱.۳ - ذبح گاو

بنی اسرائیل، به رغم بی میلی شان، گاو مورد نظر را ذبح کردند.
واذ قال موسی لقومه... «و (به یاد آورید) هنگامی را که موسی به قوم خود گفت.....» قال انه یقول انها بقرة لا ذلول تثیر الارض ولاتسقی الحرث مسلمة لا شیة فیها قالوا الــن جئت بالحق فذبحوها وما کادوا یفعلون. «گفت: خداوند می‌ فرماید: «گاوی باشد که نه برای شخم زدن رام شده و نه برای زراعت آبکشی کند از هر عیبی برکنار باشد، و حتی هیچ گونه رنگ دیگری در آن نباشد.» گفتند: «الان حق مطلب را آوردی!» سپس (چنان گاوی را پیدا کردند و) آن را سر بریدند ولی مایل نبودند این کار را انجام دهند.»

۱.۴ - احیای مقتول

احیای مقتول بنی اسرائیل با زدن قطعه‌ای از گاو ذبح شده بر پیکر او، از آیات الهی بود.
فقلنا اضربوه ببعضها کذلک یحی الله الموتی ویریکم ءایـته لعلکم تعقلون. «سپس گفتیم: «قسمتی از گاو را به مقتول بزنید! (تا زنده شود، و قاتل را معرفی کند.) خداوند این گونه مردگان را زنده می‌ کند و آیات خود را به شما نشان می‌ دهد شاید اندیشه کنید!»

۱.۴.۱ - معرفی قاتل

سپس گفتیم قسمتی از گاو را به مقتول بزنید" (تا زنده شود و قاتل خود را معرفی کند) (فقلنا اضربوه ببعضها). " آری خدا این گونه مردگان را زنده می‌ کند" (کذلک یحی الله الموتی). " و این گونه آیات خود را به شما نشان می‌ دهد تا تعقل کنید.



۲.۱ - رنگ زرد

رنگ زرد، از صفات گاو مورد نظر برای ذبح در بنی اسرائیل بود.
قالوا ادع لنا ربک یبین لنا ما لونها قال انه یقول انها بقرة صفراء فاقع لونها تسر النظرین. «گفتند: «از پروردگار خود بخواه که برای ما روشن سازد رنگ آن چگونه باشد؟ «گفت: خداوند می‌ گوید: «گاوی باشد زرد یک دست، که رنگ آن، بینندگان را شاد و مسرور سازد.»

۲.۱.۱ - خوش رنگ

موسی ع در پاسخ" گفت: خدا می‌ فرماید: گاو ماده ‌ای باشد زرد یک دست که رنگ آن بینندگان را شاد و مسرور سازد" (قال انه یقول انها بقرة صفراء فاقع لونها تسر الناظرین).
خلاصه این گاو باید کاملا خوش رنگ و درخشنده باشد، آن چنان زیبا که بینندگان را به اعجاب وادارد. و عجب این است که باز هم به این مقدار اکتفاء نکردند و هر بار با بهانه جویی کار خود را مشکل تر ساخته، و دایره وجود چنان گاوی را تنگ تر نمودند.

۲.۲ - سلامت

سالم و بی نقص بودن، از ویژگیهای گاو بنی اسرائیل، برای ذبح بود.
قال انه یقول انها بقرة لا ذلول تثیر الارض ولاتسقی الحرث مسلمة لاشیة فیها... «گفت: خداوند می‌ فرماید: «گاوی باشد که نه برای شخم زدن رام شده و نه برای زراعت آبکشی کند از هر عیبی برکنار باشد، و حتی هیچ گونه رنگ دیگری در آن نباشد.» گفتند: «الان حق مطلب را آوردی!» سپس (چنان گاوی را پیدا کردند و) آن را سر بریدند ولی مایل نبودند این کار را انجام دهند.»

۲.۳ - ماده

ماده بودن، از صفات گاو مورد نظر برای ذبح، از سوی بنی اسرائیل بود.
واذ قال موسی لقومه ان الله یامرکم ان تذبحوا بقرة... «و (به یاد آورید) هنگامی را که موسی به قوم خود گفت: «خداوند به شما دستور می‌ دهد ماده گاوی را ذبح کنید....» قالوا ادع لنا ربک یبین لنا ما هی قال انه یقول انها بقرة لا فارض ولا بکر عوان بین ذلک... «گفتند: « (پس) از خدای خود بخواه که برای ما روشن کند این ماده گاو چگونه ماده گاوی باشد؟» گفت: خداوند می‌ فرماید: «ماده گاوی است که نه پیر و از کار افتاده باشد، و نه بکر و جوان بلکه میان این دو باشد. آنچه به شما دستور داده شده، (هر چه زودتر) انجام دهید.» («بکر» به معنای ماده گاو جوان است که هنوز باردار نشده.)
[۱۱] معجم مقاییس اللغة، ابن فارس، ج۱، ص۲۸۹، «بکر».


۲.۴ - میانسال

میانسال بودن، از مشخصه‌های گاو مورد نظر، برای ذبح، از سوی بنی اسرائیل بود.
قالوا ادع لنا ربک یبین لنا ما هی قال انه یقول انها بقرة لا فارض ولا بکر عوان بین ذلک... «گفتند: « (پس) از خدای خود بخواه که برای ما روشن کند این ماده گاو چگونه ماده گاوی باشد؟» گفت: خداوند می‌ فرماید: «ماده گاوی است که نه پیر و از کار افتاده باشد، و نه بکر و جوان بلکه میان این دو باشد. آنچه به شما دستور داده شده، (هر چه زودتر) انجام دهید.»

۲.۴.۱ - نه پیر نه بکر و جوان

(قالوا ادع لنا ربک یبین لنا ما هی). جمله" از خدایت بخواه" که در خواسته ‌های آنها چند بار تکرار شده یک نوع اسائه ادب و یا استهزاء سر بسته در آن نهفته است، مگر خدای موسی ع را از خدای خویش جدا می‌ دانستند؟
به هر حال، موسی ع در پاسخ آنها" گفت: خداوند می‌ فرماید باید ماده گاوی باشد که نه پیر و از کار افتاده و نه بکر و جوان بلکه میان این دو باشد".


۱. بقره/سوره۲، آیه۶۷.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۷۲.    
۳. بقره/سوره۲، آیه۶۷ - ۷۰.    
۴. بقره/سوره۲، آیه۶۷.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۷۱.    
۶. بقره/سوره۲، آیه۷۳.    
۷. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۱، ص۳۰۵.    
۸. بقره/سوره۲، آیه۶۹.    
۹. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۱، ص۳۰۴.    
۱۰. بقره/سوره۲، آیه۷۱.    
۱۱. معجم مقاییس اللغة، ابن فارس، ج۱، ص۲۸۹، «بکر».
۱۲. لسان العرب، ابن منظور، ج۴، ص۷۹، «بکر».    
۱۳. بقره/سوره۲، آیه۶۷.    
۱۴. بقره/سوره۲، آیه۶۸.    
۱۵. بقره/سوره۲، آیه۶۸.    
۱۶. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۱، ص۳۰۳.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «گاو بنی اسرائیل».    



جعبه ابزار