یَعُوق (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَعُوق :
(وَ لَا يَغُوثَ وَ يَعُوقَ) یَعُوق: (من اعلام القرآن) در آيه مورد بحث نام پنج بت برده شده است: «
ودّ»؛ «
سواع»؛ «
یغوث»؛ «يعوق» و «
نسر» كه به شرح هريک در جاى خود اشاره كرده‌ايم.
اين بتها، بويژه در زمان
نوح (علیه‌السلام) مورد پرستش قوم گمراه قرار داشتند و رهبران فرصت‌طلب آنان نيز روى عبادت آن‌ها تكيه مى‌كردند. از ميان آن‌ها، سه بت «
یغوث و يعوق و نسر» در سرزمين يمن قرار داشت و هريک از آن‌ها متعلق به قبيله‌اى بود، از جمله بت يعوق به طايفه «همدان» تعلق داشت كه با تسلّط «ذو نواس» بر يمن از ميان رفت. نام اين بت فقط يک بار در قرآن ذكر شده است.
به موردی از کاربرد
یَعُوق در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ قَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَ لَا تَذَرُنَّ وَ دًّا وَ لَا سُوَاعًا وَ لَا يَغُوثَ وَ يَعُوقَ وَ نَسْرًا) (و گفتند: دست از معبودان خود برنداريد بخصوص بتهاى «ودّ»، «سُواع»، «يَغُوث»، «يعوق» و «نسر» را رها نكنيد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: سفارش همان بزرگان قوم به مردم است، كه خدايان خود را از دست ندهيد و به خاطر نوح دست از عبادت آن‌ها برنداريد. و اسامى نامبرده در آيه، يعنى ود، سواع، يغوث، يعوق و نسر، نام پنج
بت از بتهاى آنان است كه از ساير بتها مورد احترام بيشترى بوده و به پرستش آن‌ها اهتمام بيشتر مى‌ورزيدند و به همين جهت بعد از سفارش به تمسک به همه آلهه، نام خصوص اين پنج بت را بردند و بعيد نيست اينكه اول نام ود را بردند و بعدا سواع و يغوث را با لا ى تاكيد نفى ذكر كردند، بدين جهت بوده كه ود نزد آنان از ساير نامبرده‌ها مهم‌تر بوده- و
خدا داناتر است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یَعُوق»، ج۴، ص۷۷۱.
