علی زبجی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
علی بن محمد زَبَجی (حدود
۳۹۰ ـ
۴۶۸ ه.ق) مورخ و از نظر
اهل سنت، فردی راستگو و موثق در حدیث بود.
اهل روستای زبج گرگان بود و برای کسب علم به نیشابور رفت و از قاضی احمد بن حسن حیری و ابوسعید صیرفی حدیث آموخت، سپس به جرجان بازگشت و از حمزه بن یوسف سهمی نیز حدیث فرا گرفت.
اسماعیل بن ابی صالح مؤذن و صاعد بن سیار از شاگردان او بودند.
تاریخ جرجان اثر اوست.
وی در سال ۴۶۸ (هجری قمری) در هرات درگذشت.
ابوالحسن علی بن محمد بن عبداللّه زَبَجی ادریسی جرجانی منسوب به روستای زَبَج
گرگان می‌باشد.
حدود سال ۳۹۰ (هجری قمری)
دیده به جهان گشود و مدتی ساکن
هرات بود.
آن‌گاه برای کسب علم به همراه خواهرزاده‌اش
عبداللّه بن یوسف جرجانی وارد
نیشابور شد.
بار دیگر به
خراسان و سرانجام به
هرات رفت.
او مورخ
و از نظر برخی اهل سنت، راستگو و محدثی موثق بود.
به روش‌های نقل حدیث تسلط، در فراگیری و جمع‌آوری آن اهتمام بسیاری داشت.
علی بن محمد در نیشابور از قاضی
احمد بن حسن حیری و
ابوسعید صیرفی حدیث شنید و بهره برد، پس از آن به
جرجان بازگشت و در آن‌جا نیز از
حمزه بن یوسف سهمی حدیث آموخت و به جمع آوری و تصنیف اندوخته‌های خویش پرداخت.
اسماعیل بن ابی صالح مؤذن و
صاعد بن سیّار از شاگردان او بودند و از او روایت کرده‌اند.
از
زَبَجی اثری به نام
تاریخ جرجان به جا مانده است.
ابوالحسن سرانجام سال ۴۶۸ (هجری قمری) در هرات درگذشت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «علی بن محمد زَبَجی»، ج۳، ص۲۴۷.
