قرآن کریم و بنیادگرایی (فقه سیاسی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قرآن با آیاتی مانند
(إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ) حقانیت انحصاری اسلام را تأکید میکند.
پایبندی عملی به
حدود شرعی و
برائت از مخالفان را میتوان از اصول اساسی برمیشمارد.
بر پایه این آیات، اندیشه سیاسی در
اسلام بر اصولگرایی و مرزبندی با غیر
مؤمنان استوار دانسته شده است.
آیات قرآن آكنده از اصول
بنیادگرایی است:
برخی آيات، اصل حقانيت اسلام و جزميت دينى اثبات آن را بيان مىدارد. از جمله:
(إِنَّ اَلدِّينَ عِنْدَ اَللّٰهِ اَلْإِسْلاٰمُ) (مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ اَلْإِسْلاٰمِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ) (فَمٰا ذٰا بَعْدَ اَلْحَقِّ إِلاَّ اَلضَّلاٰلُ)
آياتى از قرآن پايبندى و التزام عملى و لزوم وفادارى به اسلام را در عمل بهروشنى بيان مىكند. از جمله:
(يٰا أَيُّهَا اَلَّذِينَ آمَنُوا) (وَ مَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اَللّٰهِ) (تِلْكَ حُدُودُ اَللّٰهِ فَلاٰ تَعْتَدُوهٰا)
آياتى از قرآن برائت از دگرانديشان و مخالفان را تبيين مىكند. از جمله:
(وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ) (يُوٰادُّونَ مَنْ حَادَّ اَللّٰهَ وَ رَسُولَهُ)
برخی آيات، مبارزه با عوامل تهديدكننده را شرح مىدهد. از جمله:
(فَقٰاتِلُوا أَئِمَّةَ اَلْكُفْرِ) (وَ اُقْتُلُوهُمْ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ)
آيات امر به معروف و نهى از منكر حكايت از درگيرى مستمر با آنان كه اصول را رعايت نمىكنند دارد.
برخی آيات، نشانههايى از نوعى تعصب دينى را دربر دارد. از جمله:
(وَ لْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً)
از مجموع اين آيات كه تفصيل هر كدام از اصول و موازين آن را در احاديث و نيز در احكام فقهى مىتوان يافت چنين نتيجهگيرى مىشود كه انديشۀ سياسى در اسلام مبتنى بر اصولگرايى و نفى ديگران است.
• عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۱، ص۴۱۷.