• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن احمد مارستانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن احمد مارستانی (بعد از ۴۳۰ ـ ۴۸۹ هـ.ق) از محدثان برجسته قرن پنجم (هجری قمری) بود.
او برای فراگیری حدیث به شهرهایی چون بغداد، دمشق و بیت‌المقدس سفر کرد.
وی از بزرگانی چون خطیب بغدادی و محمد بن مکی ازدی حدیث آموخت.
ایشان در بغداد به تدریس فقه و قرآن پرداخت و شاگردانی تربیت کرد.
او در علوم حدیث، لغت و خوش‌نویسی سرآمد بود و به علم، اخلاق نیکو و حافظه قوی شناخته می‌شد.
آثار وی شامل اجزاء حدیث و کتاب الامالی است.
ایشان در سال ۴۸۹ (هجری قمری) درگذشت و در بغداد به خاک سپرده شد.



ابوبکر محمد بن احمد بن عبداللّه لباقی مارستانی انصاری بغدادی مشهور به ابن خاضبه در سال ۴۳۰ و اندی (هجری قمری) به دنیا آمده است.
او از محدثان بنام و معروف به ابن خاضبه بود.
برای کسب دانش و جمع‌آوری حدیث به شهرهای مختلف سفر کرد.
برخی از ترجمه‌نویسان وی را مردی دانشمند، بافضل، خوش اخلاق، خوش خط و حافظ توصیف کرده و ستوده‌اند.
در زمان خود در دانش لغت بی‌نظیر بود.



ابوبکر در بغداد از خطیب بغدادی در دمشق از عبداللّه لصمد بن محمد بن تمیم و در بیت‌المقدس از محمد بن مکی بن عثمان ازدی و دیگران حدیث شنید و روایت کرده است.


محمد بن احمد در بغداد به تدریس فقه و قرآن کریم اشتغال داشت و شاگردانی را تربیت کرد.
راویانی چون ابوعلی بن سکرة، محمد بن طاهر مقدسی و ابوفتح بن بطی از او روایت کرده‌اند.



ابن خاضبه کتاب‌هایی تألیف کرده که عبارتند از:
• اجزائی در حدیث؛
• الامالی.



مارستانی در دوم ربیع الاول سال ۴۸۹ (هجری قمری) در بغداد درگذشت و در جایگاهی متصل به باب أبرز دفن شد.




۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۰۹.    
۲. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۱، ص۶۹.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۱۰.    
۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۷.    
۵. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۵، ص۲۳۵۶.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۴، ص۱۶.    
۷. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ج۱۷، ص۳۵.    
۸. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۲۶۰.    
۹. ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۲۱، ص۲۸۲.    
۱۰. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۷۳.    
۱۱. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۱۲. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۳۹۳.    
۱۳. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۱۴. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۵۷.    
۱۵. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۶۵.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۰.    
۱۷. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۱، ص۶۹.    
۱۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۰۹.    
۱۹. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۷.    
۲۰. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۲۶۱.    
۲۱. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۷۳.    
۲۲. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۲۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۱۱.    
۲۴. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۲۵. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۳۹۳.    
۲۶. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۵، ص۲۳۵۸.    
۲۷. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۱.    
۲۸. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۱، ص۶۹.    
۲۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۱۱.    
۳۰. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۴، ص۱۷.    
۳۱. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ج۱۷، ص۳۵.    
۳۲. ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۲۱، ص۲۸۲.    
۳۳. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۳۹۳.    
۳۴. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۳۵. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۶۵.    
۳۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۱.    
۳۷. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۱۱.    
۳۸. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۵، ص۲۳۵۶.    
۳۹. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۴، ص۱۶.    
۴۰. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ج۱۷، ص۳۵.    
۴۱. ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۲۱، ص۲۸۲.    
۴۲. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۴۳. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۳۹۳.    
۴۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۰.    
۴۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۱۱.    
۴۶. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۴، ص۱۷.    
۴۷. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۰.    
۴۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۱۱.    
۴۹. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۴، ص۱۷.    
۵۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۱۱.    
۵۱. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۵، ص۲۳۵۶.    
۵۲. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۴، ص۱۷.    
۵۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۱۰.    
۵۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۱۱.    
۵۵. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۵، ص۲۳۵۷.    
۵۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۷.    
۵۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۷۳.    
۵۸. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۷.    
۵۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۷۳.    
۶۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۱۳.    
۶۱. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۵، ص۲۳۵۶.    
۶۲. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ج۱۷، ص۳۵.    
۶۳. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۲۶۰.    
۶۴. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۶۵. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۳۹۳.    
۶۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۷.    
۶۷. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۵، ص۲۳۵۶.    
۶۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۷۳.    
۶۹. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۶۵.    
۷۰. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ج۱۷، ص۳۵.    
۷۱. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۵، ص۲۳۵۶.    
۷۲. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۲۶۰.    
۷۳. ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۲۱، ص۲۸۲.    
۷۴. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۷۳.    
۷۵. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۶۱.    
۷۶. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۳۹۳.    
۷۷. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۷۸. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۵۷.    
۷۹. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۶۵.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن احمد مارستانی»، ج۳، ص۳۶۶.






جعبه ابزار