تطوع
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تطوّع یعنی بهجا آوردن طاعتهاى غیر
واجب به
قصد تقرب.
تطوّع از مادّه (
طوع) به معناى بهجا آوردن
طاعت است. مراد از آن در کلمات فقها انجام دادن طاعتهایى است که بر
مکلف واجب نیست، بلکه
مستحب است.
تطوّع بر خود طاعات مستحب نیز اطلاق شده است، مانند
روزه تطوّعى و
نماز تطوّعى که مراد روزه و
نماز مستحب است.
تفاوت تطوع و
تبرع این است که مورد
تبرّع (
متبرع به)
اعم از مورد تطوّع است.
تبرّع،
واجبات،
عقود و
ایقاعات را نیز دربر مىگیرد. ضمن آنکه در تطوّع
قصد اطاعت و تقرّب معتبر است برخلاف
تبرّع که در
مفهوم آن چین قصدى نهفته نیست. از این عنوان در بابهایى نظیر
صلات، صوم،
حج و
نذر سخن رفته است.
تطوّع به معناى بهجا آوردن آنچه طاعت به شمار مىرود به قصد تقرّب، فى نفسه امرى مطلوب و مستحب است مگر در صورت وجود
مانع مانند
سفر در روزه تطوّعى بنابر قولى که سفر را
مطلقا مانع
صحت روزه مىداند و یا
مزاحمت با واجبى، مانند خواندن
نماز مستحب در وقت
نماز واجبى که وقت آن تنگ است. تطوّع در این فرض
حرام و
نماز نافله باطل است. در
حرمت تطوّع در
وسعت وقت
نماز واجب،
اختلاف است
یا گزاردن حج تطوّعى از سوى کسى که حج واجب بر او استقرار یافته که صحیح نیست؛
همچنین نذر زن در انجام دادن اعمال تطوّعى بدون اذن شوهرش که بنابر مشهور باطل است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۵۱۲.
