• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سوره‌ مدثّر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



هفتاد و چهارمین سوره از قرآن کریم به نام مدثر می‌باشد.



«مدثر» از ریشه «دثار» (لباس رو، روانداز خواب) است، به کسی که روانداز و پوشش خواب را بر سر انداخته و در بستر آرمیده باشد، مدثر گویند.


هنگامی که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در غار حرا با نزول آیه ((اقرا) …) (به رسالت مبعوث شد و به خانه آمد و از شعله‌های وحی مشتعل بود، جامه به خود پیچید و خوابید. سپس این سوره نازل شد و او را به قیام و انذار و تکبیر فراخواند. این سوره، از نخستین سوره‌ها است و از رسالت و قیامت و مشرکان و فرشتگان و تبلیغ و انذار سخن می‌گوید.)


۱. این سوره ۵۶ آیه به عدد کوفی و بصری ، ۵۵ آیه به عدد مکی ، ۲۵۵ یا ۲۵۶ کلمه و ۱۰۱۰ یا ۱۰۳۶ حرف دارد.
۲. در ترتیب نزول، چهارمین، دومین یا سومین و در ترتیب قرآن کریم هفتاد و چهارمین سوره است.
۳. پس از سوره مزمل و پیش از سوره فاتحه در مکه پیش از هجرت نازل شد و هیچ آیه مدنی ندارد.
۴. از نظر کمیت، از سوره‌های مفصل و از نوع طوال آن و مشتمل بر بخشی از یک حزب قرآن است.
۵. دهمین سوره از سوره‌های مخاطبات است و با خطاب «یا ایها المدثر» آغاز شده است.
۶. گفته شده است یک آیه منسوخ دارد.


۱. قیام برای مبارزه با فساد اجتماعی و اصلاح جامعه .
۲. بیان محورهای اصلی دعوت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم همچون قیام، تبلیغ و انذار.
۳. طهارت و اجتناب از پلیدی‌ها.
۴. ویژگی‌های دوزخ و نگهبانان جهنم و تعداد آن‌ها.
۵. ویژگی‌های جهنمیان و بهشتیان و سرنوشت آنان.
۶. نشانه‌های انسان‌های متکبر و مغرور .
۷. معرفی قرآن به عنوان وسیله تذکر و عامل هدایت.
[۶] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۸۹.
[۷] جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۵.
[۸] هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، ص۴۸۴.



۱. طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۷۹.    
۲. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۴۸۸.    
۳. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص(۴۰-۴۱).    
۴. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۱، ص۱۹۳.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۲۰۳.    
۶. رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۸۹.
۷. جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۵.
۸. هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، ص۴۸۴.



فرهنگ نامه فارسی علوم قرآنی،برگرفته از مقاله«سوره مدّثر»    



جعبه ابزار